Forex Club va Libertex haqida

O'zbekiston uchun Forex Club Libertex platformasi haqida maqolada quyidagi ma'lumotlardan xabardor bo'lasiz:

• Forex Club va Libertex haqida to'liq ma'lumot, brokerning tarixi, ustunliklari va imkoniyatlari;
• Forex Club rasmiy saytida ro'yxatdan o'tish va Libertex mobil ilovasini yuklab olish bo‘yicha bosqichma-bosqich yo‘riqnomalar;
• Savdo platformasiga kirish, demo va real hisob bilan ishlash tartibi;
• Pul mablag‘larini kiritish va yechib olish usullari;
• Libertex orqali investitsiya qilish imkoniyatlari;
• Forex savdosida risklarni boshqarish bo‘yicha maslahatlar;
• SEO talablariga mos ravishda muhim kalit so‘zlarni tabiiy ishlatish;
• Jadval va ro‘yxatlar orqali tushunarli taqdimot;
• FAQ (savollar va javoblar) bo‘limi orqali foydalanuvchilarni qiziqtiruvchi mavzularga javob berish kabilar o‘z aksini topadi.

Maqola professional treyderlik olamiga kirib kelayotgan O'zbekiston yoshlari uchun muljallangan.

O‘zbekistonda Forex Club va Libertex – To‘liq Qo‘llanma

 

Forex Club va Libertex haqida umumiy ma'lumot

Forex Club – bu 1997-yilda asos solingan xalqaro brokerlik kompaniyalar guruhi bo‘lib, u jahondagi eng yirik Forex brokerlaridan biri sanaladi. Forex Club faoliyati davomida millionlab mijozlarga xizmat ko‘rsatib, onlayn investitsiyalar va treyding sohasida yetakchi brendga aylangan. Forex Club dastlab Rossiya va MDH mamlakatlarida mashhur bo‘lib, vaqt o‘tishi bilan dunyoning 12 dan ortiq mamlakatida o‘z ofislarini ochdi. 2009-yilga faol mijozlari soni 200 mingdan oshdi. Kompaniya yillar davomida yutuqlarga erishgan, jumladan “Yilning eng yaxshi brokeri” kabi mukofotlarni qo‘lga kiritgan (masalan, 2008-yilda FOREX EXPO Awards talqiniga ko‘ra).

Libertex esa Forex Club guruhining egasi va brendidir. Libertex platformasi 2015-yilda ishga tushirilgan bo‘lib, treyderlarga valyuta bozori (forex), aksiyalar, tovarlar, kriptovalyutalar va boshqa moliyaviy instrumentlar bilan savdo qilish imkonini beradi. Libertex platformasi o‘zining qulay interfeysi, texnologik va noyob “multiplikator” funksiyasi (yoki kredit yelka boshqaruvi) bilan ajralib turadi. Platforma ishga tushirilganidan beri bir qator muvaffaqiyatlarga erishdi: 2016-yilda u Forex Expo Awards tomonidan “Eng yaxshi savdo platformasi” deb topildi, 2018-yilda esa “Eng yaxshi savdo ilovasi” va 2024-yilda “Eng yaxshi kripto trading” sifatida e'tirof etildi (Forex Awards talqini bo‘yicha). Bu yutuqlar Libertex’ning innovatsion va foydalanuvchi uchun qulay platforma ekanligini ta'kidlaydi.

Forex Club va Libertex brendlari nafaqat mukofotlar, balki keng ko‘lamli hamkorlik loyihalari bilan ham tanilgan. 2017-yilda Libertex brendi dunyoga mashhur futbolchi Xames Rodrigesni (James Rodriguez) o‘zining reklama yuzi va brend-elchisi sifatida tanladi. Shuningdek, Libertex 2019-yilda Ispaniyaning “Valensiya” va “Xetafe” futbol klublarining rasmiy brendi hisoblandi. Bunday hamkorliklar brendning xalqaro maydondagi obro‘sini oshirdi Kompaniya 2016-yilda Xalqaro Moliyaviy Komissiyaga (Financial Commission) a'zo bo‘lib qo‘shilgan. Bu mustaqil nazorat tashkiloti a'zoligi kompaniyaning uzoq yillik barqaror ishlash tarixi va mijozlar manfaatlarini himoy qilishini ko‘rsatadi. Libertex guruhi Kipr (CySEC) va Belarus (Belarus Respublikasi Markaziy banki) kabi qator regulyatorlar litsenziyasiga ham ega, bu esa uni xalqaro me'yorlarga mos ravishda faoliyat yurituvchi ishonchli broker sifatida namoyon etadi.

 Libertex platformasi orqali treyderlar 200 dan ortiq turli instrumentlarda savdo qilishlari mumkin, jumladan, valyuta juftliklari, qimmatli qog‘ozlar (aksiyalar), fond indekslari, energiya resurslari (neft, gaz), qimmatbaho metallar (oltin, kumush) va kriptovalyutalar kabi bozorlarga investitsiya qilish imkoniyatlari mavjud. Kompaniya mijozlarga CFD (farq shartnomalari) orqali savdo qilishni taklif etadi. Libertex’ning o‘ziga xos jihatlaridan biri — platformaning oddiy va tushunarli ekanligi: foydalanuvchilar brokerning murakkab savdo terminallarini (masalan, MetaTrader) o‘rganmasdan ham tezda savdoni boshlashlari mumkin. Shuningdek, tajribali treyderlar uchun Forex Club MetaTrader 4 va MetaTrader 5 platformalarini ham taqdim etadi (Windows, MacOS va mobil qurilmalar uchun). Bu esa turli tajriba va didga ega mijozlar uchun mos keluvchi yechimlarni taqdim etadi.

Yutuqlar va mukofotlar: Forex Club/Libertex guruhi yillar davomida ko‘plab mukofotiga sazovor bo‘lgan. Ba’zi muhim yutuqlaridan namuna keltiramiz:

• 2004-yil: “Moliyaviy Olimp” mukofotining “FOREX bozorida eng yaxshi broker” nominatsiyasida g‘oliblik.
• 2008-yil: FOREX EXPO Awards talqiniga ko‘ra “Yilning brokeri” deb tan olindi.
• 2010-yil: Postsovet mamlakatlari orasida “Eng yaxshi Forex-broker” mukofoti bilan ta (Kompaniya haqida | Forex Club) 2016-yil:** FinEXPO ko‘rgazmasida “Yilning Forex kompaniyasi” unvoniga sazovor bo‘ld (Kompaniya haqida | Forex Club) o‘zida Libertex platformasi Yevroosiyo iqtisodiy ittifoqida “Eng yaxshi savdo ilovasi” deb topildi. (Kompaniya haqida | Forex Club) Forex Awards talqini bo‘yicha Libertex “Eng yaxshi savdo ilovasi” va “Eng yaxshi kripto nominatsiyalarida g‘olib bo‘ldi. Shuningdek, jahon moliya nashri World Finance jurnali ham Libertex’ni yuqori baholadi, 2020-yil: World Finance Forex Awards’da Libertex “Eng yaxshi savdo platformasi” deb e’lon qilindi.

Yuqoridagi ma’lumotlar shuni ko‘rsatadiki, FxClubning Libertex platformasi o‘z istiqbolida nafaqat tarixiy tajribaga, balki zamonaviy yutuqlarga ham ega. "Forex uz" deb ataladigan O‘zbekistondagi forex treyding hamjamiyati orasida ham bu brokerning nomi mashhur. Keling, endi ushbu broker xizmatlaridan foydalanish tartibi va 2025 yildagi imkoniyatlarini bosqichma-bosqich ko‘rib chiqamiz.

Forex Club rasmiy saytida ro‘yxatdan o‘tish va Libertex mobil ilovasini yuklab olish jarayoni

Forex savdosini boshlash uchun avvalo brokerning rasmiy veb-saytida hisob ro‘yxatdan o‘tkazish (registratsiya) zarur. Forex Club/Libertex’da akkaunt ochish jarayoni sodda va bir necha daqiqada hal bo‘ladi. Shuningdek, ro‘yxatdan o‘tgan foydalanuvchilar savdo platformasiga turli qurilmalardan kirishlari uchun Libertex mobil ilovasini yuklab olish (ya’ni Libertex skachat qilish)lari mumkin. Quyida shu jarayonlarni batafsil tushuntiramiz.

Forex Club rasmiy saytida ro‘yxatdan o‘tish (Forex registratsiya)

Forex Club (Libertex) platformasida savdo hisobini ochish uchun quyidagi bosqichlarni bajaring:

1. Rasmiy saytga kirish: Avvalo Forex Club rasmiy veb-saytiga kirish uchun yuqoridagi Forexga kirish tugmasini bosish kerak. Rasmiy Fx Club saytida ro'yxatdan o'tish formasini to'ldirish va shaxsiy kabinetga kirilgach Libertex app mobil ilovasini skachat qilish mumkin. Forex saytining bosh sahifasida, yuqori menyusida odatda “Ro‘yxatdan o‘tish” tugmasi mavjud bo‘ladi (ko‘pincha “Sign Up” yoki “Регистрация” deb ham yozilgan bo‘lishi mumkin).

2. Ro‘yxatdan o‘tish formasini to‘ldirish: “Ro‘yxatdan o‘tish” tugmasini bosganingizdan so‘ng, sizdan elektron pochta manzilingizni kiritish va parol o‘ylab topish so‘raladi. Ba’zan oddiyroq qilish uchun Facebook, Google yoki Apple аккаунtlari orqali ham ro‘yxatdan o‘tish imkoniyati taqdim etiladi. Tanlagan usulingizga ko‘ra kerakli ma’lumotlarni kiriting:

   • Email manzil – Amaldagi elektron pochtangizni kiriting.
   • Parol – Hisobingizga kirish uchun kuchli parol o‘ylab toping. Parol kamida 8 ta belgidan iborat, harflar (katta-kichik) va raqamlarni o‘z ichiga olishi tavsiya etiladi.
   • Telefon raqam - SMS kod orqali tasdiqlash kodini kiritish hamda shaxsiy ma'lumotlarni tasdiqlash uchun.
   • Valyuta va mamlakat – Ba’zi hollarda sizdan hisob valyutasini tanlash (USD, EUR va hokazo) va yashash mamlakatingizni ko‘rsatish so‘raladi. Ro‘yxatdan o‘tish jarayonida O‘zbekistonni tanlang, shunda tizim sizga mos shartlarni taklif etadi.

3. Foydalanuvchi shartlari bilan tanishish: Ro‘yxatdan o‘tish formasini yuborishdan avval brokerning Foydalanuvchi kelishuvi va Maxfiylik siyosati kabi hujjatlari bilan tanishib chiqing hamda ularni qabul qilishingiz kerak bo‘ladi (bu uchun maxsus katakchani belgilaysiz). Bu hujjatlar brokerning shartlari, xizmatlaridan foydalanish qoidalari va majburiyatlarini o‘z ichiga oladi.

4. Hisobni tasdiqlash: Dastlabki ro‘yxatdan o‘tish bosqichini yakunlagach, siz ko‘rsatgan email manzilga broker tomonidan tasdiqlash xati yuboriladi. Shu xatdagi havolani bosib, email manzilingizni tasdiqlang. E’tibor bering, ba’zan xat spam papkasiga tushib qolishi ham mumkin – agar bir necha daqiqa ichida kelmasa, spamni tekshirib ko‘ring.

5. Shaxsiy kabinetga kirish: Email tasdiqlanganidan so‘ng, siz Forex Club/Libertex platformasining Shaxsiy kabinetiga (onlayn hisob portaliga) kirishingiz mumkin. Buning uchun saytning “Kirish” (“Login” yoki Forex kirish) bo‘limiga email va parolingizni kiritasiz. Kirganingizdan keyin sizga platformaning bosh paneli (dashbordi) ochiladi.

6. Verifikatsiya (Shaxsni tasdiqlash): Ilk bosqichda ro‘yxatdan o‘tganingizdan so‘ng sizga darhol demo hisob yoki hattoki cheklangan miqdorda real savdo qilish imkoni berilishi mumkin. Biroq, xalqaro moliyaviy talablar bo‘yicha, sizning hisobingizni to‘liq faollashtirish va katta tranzaksiyalarni amalga oshirishdan avval KYC (Know Your Customer) protsedurasidan o‘tishingiz talab etiladi. Bunda pasport yoki shaxsni tasdiqlovchi hujjatingiz nusxasini, hamda yashash manzilingizni tasdiqlovchi hujjat (masalan, kommunal to‘lov kvitansiyasi yoki bank hisobi ma’lumoti)ni taqdim etishingiz kerak bo‘lishi mumkin. Bu jarayon platformada onlayn tarzda, hujjatlarning fotosurat yoki skaner nusxalarini yuklash orqali amalga oshiriladi. Verifikatsiya muvaffaqiyatli yakunlansa, sizning Libertex akkauntingiz to‘liq tasdiqlanadi va barcha funksiyalar ochiladi.

Ta’kidlash joizki, Forex Club rasmiy saytida ro‘yxatdan o‘tish mutlaqo bepul. Hisob ochish uchun minimal depozit talabi ham juda past – atigi $100 atrofida sarmoya bilan real savdoni boshlash mumkin. Bu yangi boshlovchi treyderlar uchun qulay shart bo‘lib, kichik summalar bilan tajriba orttirish va riskni boshqarish imkonini beradi. Ro‘yxatdan o‘tganingizdan so‘ng, siz avtomatik ravishda demo hisob va real hisobga ega bo‘lasiz (ular haqida quyida batafsil ma’lumot berilgan) Libertex mobil ilovasini telefon va kompyuterga yuklab olish: 

Ro‘yxatdan o‘tish jarayonini tugatganingizdan so‘ng, Libertex savdo platformasidan to‘liq foydalanish uchun sizga mos qurilmaga ilovani o‘rnatish tavsiya etiladi. Libertex platformasidan uch xil usulda foydalanish mumkin:

• Veb-platforma (brauzer orqali): Kompyuter yoki mobil qurilmangizdagi internet brauzer orqali hech qanday dastur o‘rnatmasdan Libertex’ning veb-versiyasiga kirishingiz mumkin. Buning uchun libertex.org saytida shaxsiy hisobingizga kiring va brauzer ichida savdo terminalini ishga tushiring. Bu usul hamisha yangilangan bo‘ladi va har qanday operatsion tizimda (Windows, macOS, Linux va hokazo) ishlaydi.
• Mobil ilova (Android/iOS) – telefon uchun Libertex ilovasi orqali: Agar smartfon yoki planshet orqali savdo qilmoqchi bo‘lsangiz, Libertex’ning rasmiy mobil ilovasini yuklab oling. Ilova Android va iPhone (iOS) uchun mavjud. Libertex app yuklab olish jarayoni quyidagicha:
  • Android uchun: Yuqoridagi kirish tugmasi orqali ForexClub saytiga kirish va Libertex yuklab olish tugmasini bosish kerak. Yoki, Google Play Market do‘koniga kiring va qidiruvga “Libertex: Forex, Stocks, CFD trading” deb yozing. Rasmiy ilova Forex Club tomonidan chop etilgan bo‘ladi (ishlab chiquvchi nomi ko‘rsatiladi). “Yuklab olish” tugmasini bosing. Ilova hajmi katta emas va tez ornatiladi. Muqobil ravishda, libertex.org rasmiy saytida “Android uchun yuklab olish” havolasi ham bo‘lishi mumkin – u orqali to‘g‘ridan-to‘g‘ri APK fayl yuklab olish taklif etilishi mumkin, lekin eng xavfsizi rasmiy do‘kon orqali o‘rnatishdir.
  • iOS (iPhone/iPad) uchun: App Store’ga kiring va qidiruv bo‘limida “Libertex” ilovasini izlang. Libertex rasmiy ilovasini topib, yuklab oling. O‘rnatish uchun Apple ID parolingizni kiritishingiz talab qilinishi mumkin. Ilova App Store’da “Libertex: Trading & Investing” nomi ostida mavjud.
  • Ilovani o‘rnatib bo‘lgach, uni ishga tushiring va avval ro‘yxatdan o‘tgan login (email) va parolingiz yordamida tizimga kiring. Mobil ilova sizga hisobingizni boshqarish, savdolarni ochish/yopish, balansni kuzatish va real vaqt rejimida kotirovkalarni ko‘rish imkonini beradi. Libertex menyusi intuitiv va qulay bo‘lib, u hatto yangi foydalanuvchilarga ham tushunarli tarzda tuzilgan.
• Desktop ilova (Windows/Mac) – kompyuter uchun Libertex dasturi: Agar siz doimiy ravishda kompyuter orqali savdo qilsangiz, Libertex’ning Windows yoki MacOS operatsion tizimi uchun maxsus ish stoli (desktop) dasturini o‘rnatishingiz mumkin. 2025 yil uchun Libertex platformasining Windows va Mac uchun mo‘ljallangan alohida dasturiy versiyasi taqdim etilgan. Bu dastur brauzer versiyasiga o‘xshash funksionallikka ega, ammo bevosita kompyuteringizda ishlaydi va ba’zan barqarorroq ham bo‘lishi mumkin.
  • Windows uchun Libertex skachat (download): Rasmiy saytdan yoki shaxsiy kabinetingizdan “Windows uchun dastur” yuklab olish bo‘limini toping. Odatda .exe o‘rnatish fayli yuklab olinadi. Uni ishga tushirib, oddiy o‘rnatish qadamlarini bajaring. O‘rnatilgach, dasturda login parolingiz bilan tizimga kirishingiz mumkin.
  • Mac OS uchun Libertex: Huddi shunday tarzda, Mac kompyuterlari uchun .dmg formatidagi o‘rnatma faylini rasmiy saytdan yuklab olib, o‘rnatasiz.
  • Desktop ilovadan foydalanish savdo jarayonini biroz tezlashtirishi va brauzerga bog‘liq texnik muammolarning oldini olishi mumkin.
• Kompyuter yoki mobil telefon brauzeri orqali kirish - Bu usulda ortiqcha dastur va VPN shart emas. Rasmiy Forex Club saytida login va parol bilan shaxsiy kabinetga kirish va treyding savdolarini amalga oshirish mumkin.

Mobil yoki desktop ilovasini o‘rnatish ixtiyoriy, biroq qulaylik uchun tavsiya etiladi. Masalan, telefon uchun Libertex ilovasi orqali siz istalgan joyda va vaqtda savdolarni nazorat qilishingiz yoki tezkor tranzaksiyalar qilishingiz mumkin (internet aloqasi bo‘lsa bas). Libertex skachat kompyuter dasturi esa doimiy treyding bilan shug‘ullanuvchi foydalanuvchilarga bir yo‘la bir nechta monitorlarda grafiklarni kuzatish va tezkor buyruqlar berish imkonini beradi.

Eslatma: Rasmiy ilovalarni faqat ishonchli manbalardan yuklab oling. Yuqoridagi qizil knopkali link orqali FxClub rasmiy saytiga kirish va Libertex ilovasining yangi verisyasini skachat qilish mumkin. Android uchun – Google Play, iOS uchun – App Store, Windows/Mac uchun – rasmiy sayt. Noaniq manbalardan .apk yoki .exe fayllarni yuklab olish xavfsizlikka tahdid solishi mumkin. Libertex ilovasining yuklab olish va o‘rnatish jarayoni oddiy bo‘lib, foydalanuvchilarga qo‘shimcha sozlamalarsiz darhol tizimga kirib savdo qilishni boshlashga imkon beradi.

Savdo platformasiga kirish va demo/real hisob bilan ishlash tartibi

Ro‘yxatdan o‘tib, kerakli ilovalarni yuklab olganingizdan so‘ng, siz to‘liq savdo platformasiga kirish va foydalanishga tayyorsiz. Libertex platformasida bir vaqtning o‘zida ikkita turdagi hisob qaydnomasi mavjud: demo hisob va real (jonli) hisob. Quyida platformaga kirish tartibi hamda demo va real hisoblarda ishlash haqida batafsil ma’lumot beramiz.

Savdo platformasiga kirish (Forex Login)

Forex Club/Libertex tizimiga kirish, ya’ni hisobingizga login qilish, juda sodda. Agar siz veb-platformadan foydalanayotgan bo‘lsangiz, rasmiy saytning yuqori qismida yoki bosh menyusida “Kirish” (“Login” yoki “Войти”) tugmasini topasiz. Unga bosganingizda login oynasi paydo bo‘ladi. Siz ro‘yxatdan o‘tishda foydalangan email manzil va parolni kiriting. Agar ma’lumotlarni to‘g‘ri kiritgan bo‘lsangiz, shaxsiy kabinet va savdo terminaliga yo‘naltirilasiz.

Mobil yoki desktop ilovada ham xuddi shu tartib: ilovani ochganda sizdan tizimga kirish talab qilinadi. Email va parolni kiritib, akkauntingizga kirasiz. Agar ikki faktorli autentifikatsiya (2FA) yoqilgan bo‘lsa, (masalan, emailga yuborilgan kod yoki Google Authenticator kodi) uni ham kiritish talab etiladi – bu qo‘shimcha xavfsizlik chorasidir.

Platformaga kirganingizdan so‘ng, siz Libertex savdo terminali interfeysini ko‘rasiz. Unda asosan quyidagi bo‘limlar mavjud:

• Hisob balansi va menyu: Ekranning yuqori qismida sizning balansingiz, hisob turi (demo yoki real) ko‘rsatiladi. Shu yerda menyu tugmasi orqali hisob sozlamalari, moliyaviy amallar (depozit/yechib olish), yordam va boshqalar bo‘limlarga o‘tish mumkin.
• Bozor instrumentlari ro‘yxati: Asosiy ekranning chap yoki o‘ng tomonida turli aktivlar kategoriyalar bo‘yicha ro‘yxatlangan (valyutalar, aksiyalar, kriptovalyutalar va hokazo). U yerdan kerakli instrumentni tanlab, uning grafikini ochishingiz mumkin.
• Grafik oynasi: Tanlangan aktivning narx grafigi markaziy o‘rinni egallaydi. Bu grafik real vaqt rejimida yangilanib boradi va uni texnik tahlil qilish uchun turli vositalar (chizish asboblari, indikatorlar) mavjud.
• Buyurtma (order) oynasi: Grafik yonida yoki pastida, yangi savdo bitimi ochish uchun buyurtma formasini topasiz. Unda siz lot hajmini (yoki investitsiya summasini), multiplikator (leveraj) darajasini, stop-loss va take-profit darajalarini belgilashingiz mumkin. Masalan, EUR/USD bo‘yicha savdo ochish uchun instrumentni tanlab, summani kiriting va “Sotib olish” yoki “Sotish” tugmasini bosing.
• Ochiq pozitsiyalar va tarix: Platformada ochilgan pozitsiyalaringiz ro‘yxati ham ko‘rsatiladi – qaysi aktiv, qancha hajmda, qaysi narxda ochilgan, joriy foyda/zarar holati va hokazo. Shuningdek, yopilgan pozitsiyalar tarixi ham mavjud.

Demo va real hisob o‘rtasida almashish: Libertex platformasi odatda yangi foydalanuvchiga avtomatik ravishda demo (amaliyot) hisobni taqdim etadi. Demo hisob bu – virtual mablag‘lar bilan hisob bo‘lib, u orqali bozorda xuddi haqiqiy kabi savdo qilib ko‘rish, lekin real pulingizni xavf ostiga qo‘ymagan holda mashq qilishingiz mumkin. Ro‘yxatdan o‘tganda, masalan, $5000 virtual pul demo hisobingizga yuklanishi mumkin. Platformada demo hisobdan real hisobga o‘tish bir necha bosish orqali amalga oshadi:

• Odatda shaxsiy kabinet yoki terminal interfeysining yuqori qismida “Demo” va “Real” deb belgilangan tugmalar bo‘ladi. Demo rejimida turganingizda “Demo” yoniq bo‘ladi. Uni bosib, **“Real hisob”**ni tanlasangiz, real rejimga o‘tasiz (va aksincha).
• Shuningdek, shaxsiy kabinet menyusida “Hisoblar” bo‘limidan demo va real hisoblarni ko‘rish va ularni boshqarish mumkin.

Demo hisob orqali siz bozor sharoitlarini sinab ko‘rishingiz, savdo strategiyalaringizni mashq qilishingiz mumkin. Asosiysi, demo rejimdagi barcha narxlar real bozor kotirovkalari asosida bo‘ladi, shunchaki siz real mablag‘ yutqazmaysiz yoki yutmaysiz. Bu yangi boshlovchilar uchun juda foydali vosita.

Demo hisob va real hisob bilan ishlash tartibi

Demo hisob bilan ishlash: Demo rejimda sizga ajratilgan virtual mablag‘ bilan bemalol savdo qilishingiz mumkin. Masalan, EUR/USD valyuta juftligini tanlab, $1000 virtual dollar bilan savdo bitimi (lot) ochasiz. Agar bozor siz kutgandek harakatlansa va foyda olsa – bu foyda ham virtual ko‘rinishda hisobingizda aks etadi. Agar xato qilsangiz va zarar ko‘rsangiz ham, bu faqat virtual pulingiz kamayishini anglatadi. Demo hisobda quyidagilarga e’tibor qarating:

• O‘qish va tajriba: Demo hisob – bu o‘quv maydonchasi. Imkon qadar ko‘proq bitimlar qilib ko‘ring, turli strategiyalar sinab ko‘ring. Masalan, bir necha indikatorlardan foydalanib ko‘ring, turli vaqtlarda savdo qiling, turli aktivlarni sinang. Bu real pul bilan xatoga yo‘l qo‘yishdan ko‘ra ancha xavfsiz usul.
• Hissiyotlarni nazorat qilish: Demo hisobda real pul bo‘lmagani sababli psixologik bosim deyarli sezilmaydi. Ammo real savdoda inson hissiyotlari (qo‘rquv, ochko‘zlik, vahima) xato qarorlarga olib kelishi mumkin. Shuning uchun demo savdoda ham imkon qadar xuddi real pul tikilgandek yondashing. Bu sizni intizomga o‘rgatadi.
• Vaqt cheklovi: Forex Club’ning demo hisobi odatda cheklanmagan muddatga beriladi, ya’ni siz istagancha mashq qilishingiz mumkin. Ayrim brokerlarda demo hisob 30 kun yoki 60 kun bilan cheklanadi, ammo Libertex platformasida uzoq muddat foydalanish imkoni mavjud. Baribir, real bozorga o‘tishdan oldin yetarlicha tayyor bo‘lish uchun demo hisobdan oqilona foydalangan ma’qul.

Real hisob bilan ishlash: Real hisobga o‘tgach, siz avval depozit kiritgan haqiqiy mablag‘ingiz bilan savdo qilasiz. Bu yerda har bir qaror va har bir harakat real foyda yoki zararga olib kelishi mumkin. Real hisobda muvaffaqiyatli savdo qilish uchun quyidagi maslahatlarga amal qiling:

• Kichikdan boshlang: Avvaliga kichik summalar bilan savdoni boshlang. Masalan, minimal depozit ($10-$100) bilan bir necha kichik bitimlar qilib ko‘ring. Bu real bozorga ko‘nikish hosil qiladi. Birinchi foydangiz va yo‘qotishlaringiz ham kichik bo‘ladi, shunda siz stresssiz o‘rganasiz.
• Risklarni boshqaring: Risk-menejment qoidalariga qat’iy rioya qiling (quyida bu borada to‘xtalamiz). Bitta bitimga hisobingizning kichik foizini (masalan, 1-2%) tikish, stop-loss o‘rnatish va haddan tashqari ko‘p pozitsiya ochib yubormaslik muhim. Masalan, $100 real depozitingiz bo‘lsa, har bir treydga atigi $2-$5 risk qiling, shunda ketma-ket bir necha muvaffaqiyatsiz savdo ham sizni butunlay o‘yindan chiqarmaydi.
• Hissiyotlarni boshqarish: Real savdoda, ayniqsa birinchi pulli bitimingizda hayajon bo‘lishi tabiiy. Yodda tuting, inson psixologiyasi ko‘pincha noto‘g‘ri qarorga undashi mumkin: yo‘qotishni tezlik bilan qaytarib olishga urinish (qarzni quvish), haddan ziyod o‘ta ishonch bilan juda katta lotlarda savdo qilish, vahima bilan pozitsiyani erta yopish kabi hatti-harakatlardan saqlaning. Har bir qaroringizni xuddi professional treyderdek sovuqqonlik bilan qabul qilishga odatlaning.
• Analitika va o‘rganish davom etadi: Real hisobda ham doimiy ravishda bozorni tahlil qiling, yangiliklarni kuzating va yangidan-yangi bilimlarni o‘zlashtirib boring. Forex Club/Libertex mijozlari uchun saytida turli ta’limiy materiallar, vebinarlar va bozordagi yangiliklar sharhi mavjud. Ulardan foydalaning.

Libertex platformasi orqali real savdo qilganingizda, savdo qilinayotgan instrument bo‘yicha spread (savdo farqi) yoki komissiya borligini unutmang. Libertex ko‘pincha komissiyali modeldan foydalanadi, ya’ni bitim ochilganda kichik foiz komissiya olish mumkin (bu komissiya instrument va bozor holatiga bog‘liq holda farq qiladi). Masalan, EUR/USD bo‘yicha 0.005% komissiya bo‘lishi mumkin – bu juda kichik miqdor, lekin savdo hajmi katta bo‘lsa, seziladi. Shuningdek, kechasi ochiq qolgan pozitsiyalar uchun swap (svop, kechayu-kunduz foizi) qo‘llanadi, bu ham instrumentga qarab ijobiy yoki salbiy bo‘lishi mumkin.

Shaxsiy kabinet funksiyalari: Platformaga kirgandan so‘ng faqat savdo terminali emas, balki shaxsiy kabinetda quyidagi ishlarga e’tibor berish lozim:

• Hisob sozlamalari: Bu yerda o‘z profilingiz ma’lumotlarini ko‘rishingiz va o‘zgartirishingiz mumkin. Email, telefon raqam bog‘lash, parolni o‘zgartirish, ikki faktorli autentifikatsiyani yoqish kabi sozlamalar bo‘ladi.
• Moliyaviy amallar: Depozit kiritish va mablag‘larni yechib olish bo‘limlari (ular haqida keyingi bo‘limda batafsil). Shuningdek, tranzaksiyalar tarixi.
• Bonuslar va aktsiyalar: Forex Club/Libertex ba’zida yangi mijozlar uchun xush kelibsiz bonusi, doimiy mijozlar uchun keshbek yoki turli aksiyalar taklif qilishi mumkin. Shaxsiy kabinetda bunday takliflar mavjud bo‘lsa, ular haqida bildirishnoma bo‘ladi. Masalan, birinchi depozit uchun 100% bonus aksiyasi mavjudligi haqida yuqorida ko‘rsatilgan edi – bunday bonusni faollashtirish uchun promo-kodni kiritish talab etiladi.
• Savdo platformasi tanlovi: Agar siz bir nechta savdo platformalaridan foydalansangiz (masalan Libertex va MetaTrader 4/5), shaxsiy kabinetda ularga alohida hisob bog‘liq bo‘lishi mumkin. MetaTrader’da ishlash uchun platformadan alohida login ochiladi. Ammo Libertex platformasi uchun umumiy akkauntingizdan foydalanasiz. Agar sizga MetaTrader’dan foydalanish zarurati tug‘ilsa, Forex Club qo‘llab-quvvatlash xizmatiga murojaat qilib, MetaTrader hisobini ochishni so‘rashingiz mumkin.

Yordam va texnik qo‘llab-quvvatlash: Platformada ishlash davomida savollaringiz yoki muammolaringiz tug‘ilsa, Forex Club’ning yordam xizmatiga murojaat qilishingiz mumkin. Shaxsiy kabinet yoki rasmiy sayt orqali onlayn chatga yozish, elektron pochta orqali bog‘lanish yoki telefon orqali qo‘ng‘iroq qilish imkoni mavjud. Ayniqsa ilk bosqichda, agar biron narsani tushunmasangiz, qo‘llab-quvvatlash xizmati yordam berishi mumkin – masalan, verifikatsiya uchun hujjat yuborishda qiynalsangiz yoki depozit tushmay qolsa kabi holatlarda.

Xulosa qilib aytganda, Libertex savdo platformasiga kirish va undan foydalanish jarayoni yangi foydalanuvchi uchun ham qulay va tushunarli qilib yaratilgan. Demo hisob orqali mashq qilib, real hisobda ehtiyotkorlik bilan boshlab, siz asta-sekin professional treyderlik sari odimlashingiz mumkin. Keyingi bo‘limlarda moliyaviy amallar – ya’ni hisobni to‘ldirish va yutuqni yechib olish usullari haqida gaplashamiz.

Pul mablag‘larini kiritish (depozit) va yechib olish usullari

Muvaffaqiyatli savdo jarayonini davom ettirish va real daromad olish uchun hisobingizga pul kiritish (depozit qilish) va savdodan topilgan foydani yechib olish jarayonlarini bilish juda muhim. Forex Club/Libertex O‘zbekiston foydalanuvchilari uchun bir qancha qulay to‘lov usullarini taklif etadi. Ushbu bo‘limda biz pul mablag‘larini kiritish va yechib olish usullarini hamda ularning shart-sharoitlarini ko‘rib chiqamiz. Shuningdek, mablag‘lar bilan ishlashda e’tibor berish lozim bo‘lgan jihatlarga to‘xtalamiz.

Hisobni to‘ldirish (depozit kiritish) usullari

Forex Club/Libertex platformasida hisobingizga real pul mablag‘i kiritish uchun bir nechta usullardan foydalanish mumkin:

• Bank plastik kartalari: Eng keng tarqalgan va qulay usul – Visa, Visa Electron, Maestro, Mastercard kabi xalqaro to‘lov kartalari orqali depozit kiritish. Siz shaxsiy kabinetdagi “Hisobni to‘ldirish” bo‘limiga o‘tib, bank kartasi usulini tanlaysiz va karta ma’lumotlarini kiritasiz (karta raqami, amal qilish muddati va CVV kod). Odatda tranzaksiya bir necha soniya ichida amalga oshadi va pul darhol hisobingizga tushadi. Forex Club tizimida bank kartasi orqali depozit kiritish komissiyasiz yoki juda past komissiya bilan amalga oshadi – masalan, MDH davlatlari uchun 1% atrofida komissiya qo‘llanishi mumkin, ba’zi hollarda promokod yordamida komissiya 0% bo‘lishi mumkin. Minimal depozit miqdori ham juda kichik – bank kartasi orqali hatto $1-$10 miqdorini ham o‘tkazish mumkin (ammo bonus olish uchun, masalan, $100 minimal depozit talab etilishi mumkin).
• Bank o‘tkazmasi (SWIFT orqali): Agar siz katta summa kiritmoqchi bo‘lsangiz, to‘g‘ridan-to‘g‘ri bank o‘tkazmasi (wire transfer) usulidan foydalanishingiz mumkin. Bu usulda Forex Club’ning bankdagi hisob raqamiga o‘z bankingizdan pul o‘tkazishingiz kerak bo‘ladi. Shaxsiy kabinetdan bank o‘tkazmasi uchun hisob rekvizitlarini olishingiz mumkin. Bank o‘tkazmasi odatda 2-3 ish kuni davomida hisobga tushadi. Kompaniya bank o‘tkazmasi orqali kiritilgan yirik summalar uchun ba’zan bonus yoki komissiya kompensatsiyasi ham taklif qiladi (masalan, $1000 dan ortiq summaga 30$ bonus berilishi). Bank o‘tkazmasining afzalligi – cheklanmagan yirik summalarni kiritish mumkin, kamchiligi – vaqt talab qiladi va bankingiz o‘z komissiyasini olishi mumkin.
• Elektron hamyonlar: Zamonaviy treyderlar orasida mashhur bo‘lgan turli onlayn to‘lov tizimlari orqali ham Libertex hisobini to‘ldirish mumkin. Masalan:
  • WebMoney – Ushbu elektron hamyon juda tez (deyarli darhol hisobga tushadi) va komissiyasi taxminan 0.8% ni tashkil etadi. WebMoney hamyoni O‘zbekistonda ko‘p ishlatiladi, ayniqsa internet orqali ishlovchi tadbirkorlar va frilanserlar orasida.
  • Skrill – Xalqaro elektron hamyondagi mablag‘ingizni Libertex hisobiga o‘tkazishingiz mumkin. Skrill orqali tushum ham bir zumda amalga oshadi, komissiya ~1% atrofida.
  • Neteller – Bu ham Skrill kabi xalqaro to‘lov tizimi. Neteller orqali tushumlar tezkor va komissiya ~1%** ga teng.
  • Jeton – Yana bir elektron hamyon turi bo‘lib, xalqaro treyderlar foydalanadi. Jeton orqali ham ~1% komissiya bilan tezkor to‘lov amalga oshirish mumkin.
• Mahalliy to‘lov tizimlari: Hozirda Libertex platformasi asosan yuqoridagi xalqaro usullarni qo‘llab-quvvatlaydi. O‘zbekistondagi Uzcard va Humo mahalliy kartalari orqali ham komissiyasaiz to‘lovni amalga oshirish mumkin. Bunda daromadni AQSH dollari valyutasida hisoblab Uzcard va Humo kartalariga chiqarib olish mumkin.

Depozit valyutasi: Hisobingizni to‘ldirishda siz tanlagan hisob valyutasida mablag‘ tushadi. Agar to‘lov valyutasi hisob valyutangizdan farq qilsa, avtomatik ravishda konvertatsiya bo‘ladi (masalan, siz O‘zbekistondagi milliy UZCard-Visa kartangizdan so‘m to‘laysiz, bank uni USD ga o‘girib yuboradi). Bu holatda bank kursi bo‘yicha almashuv bo‘ladi, shuning uchun yodda tutingki, ozgina kurs farqi bo‘lishi mumkin.

Depozit bo‘yicha bonus va aksiyalar: Forex Club yangi mijozlarni jalb qilish va mavjud mijozlarni rag‘batlantirish uchun turli depozit bonuslari taklif etadi. Masalan, sayt ma’lumotiga ko‘ra, 100% Welcome bonus – birinchi depozit summasiga teng bonus beriladi. Bunday bonuslarni olish uchun odatda WELCOME kabi promo-kodni kiritish talab etiladi. Bonus mablag‘ hisobingizga tushib, savdo uchun ishlatilishi mumkin, lekin ularni bevosita yechib bo‘lmaydi – avval ma’lum miqdorda savdo hajmini amalga oshirish kerak (bu bonus shartlarida ko‘rsatiladi). Shu sababli, bonuslarni olganda ularning foydalanish shartlarini diqqat bilan o‘qing.

Pul mablag‘larini yechib olish (withdrawal) usullari

Savdo natijasida daromadga erishganingizda shunchaki hisobingizdagi mablag‘ning bir qismini qaytarib olmoqchi bo‘lsangiz, pulni yechib olish uchun ham xuddi depozitdagi kabi bir necha usullar taklif etiladi:

 

• Bank kartasiga yechib olish: Eng qulay yo‘llardan biri – to‘g‘ridan-to‘g‘ri Visa/Mastercard yoki mahalliy Humo va UzCard kartangizga yutuqni yechish. Bunda siz shaxsiy kabinetda “Mablag‘ni yechish” bo‘limida kartani tanlab, summani kiritasiz. Odatda, broker avval siz depozit qilgan usulga yechib berishni maqul ko‘radi (ya’ni kartadan pul kirgazgan bo‘lsangiz, shu kartaga qaytaradi). Bank kartasiga yechib olish 2 daqiqadan 5 kungacha vaqt olishi mumkin – ko‘pincha bir necha soat ichida keladi, lekin ba’zi hollarda bank protseduralari sabab bir necha ish kuni talab etiladi. Komissiya borasida, Forex Club kartaga yechishda 2.5% miqdorida vositachilik haqini olishi mumkin (minimal 2 AQSh dollari kabi cheklov bilan). Bu banklar va to‘lov tizimlari haqini qoplash uchun.
• Bank o‘tkazmasi orqali yechish: Katta summalarni yoki bank kartasiga sig‘maydigan summalarni (masalan, kartalar uchun kunlik cheklovdan ortiq) yechish uchun bank o‘tkazshingiz mumkin. Bu usulda pulingizni o‘zingizning bank hisob raqamingizga SWIFT orqali o‘tkazib berishadi. Muddat 2-5 ish kuni atrofida. Komissiya borasida, Forex Club bank o‘tkazmasi uchun 0% komissiya belgilagan, ya’ni mijozdan haq olinmaydi, lekin transfer xizmati o‘z tranzaksion haqini ushlab qolishi mumkin (odatda $20-$30 atrofida, ayniqsa xalqaro o‘tkazmalarda).
• Elektron hamyonlar orqali yechish:
  • WebMoney: WebMoney hamyoningizga yechib olish imkoniyati mavjud. Bu juda tez – aksar hollarda darhol (bir necha daqiqa ichida) amalga oshadi. WebMoney yechimi uchun ~0.8% komissiya bor (min. $1-$2 va max. $50 gacha juda qulay, chunki O‘zbekistonda WebMoney dollar hamyonidagi mablag‘ni mahalliy valyutaga sotishning usuli WebMoney ru saytida berilgan.
  • Skrill/Neteller: Bu hamyonlarga yechish ham WebMoney kabi tezkor amalga oshadi (odatda bir necha daqiqa ichida) va komissiyasi ~1% atrofida. Agar siz foydangizni Skrill yoki Neteller’da saqlamoqchi bo‘lsangiz yoki ularni boshqa joyga ishlatmoqchi bo‘lsangiz, bu usullar mos keladi.

Yechib olish talabi jarayoni: Pul yechish jarayonida hisobingiz to‘liq verifikatsiyadan o‘tgan bo‘lishi kerak (yuqorida aytilganidek). Agar hujjatlaringizni tasdiqlamagan bo‘lsangiz, broker daromadni chiqarib berishdan oldin tasdiqlashni talab qilishi mumkin. Bu – xavfsizlik va pul yuvishning oldini olish chorasi. Shuning uchun, real hisobda savdo qilishni boshlab, biror summani chiqarishdan oldin, profilni tasdiqlab qo‘ygan ma’qul.

Shaxsiy kabinetda yechib olish so‘rovini berganingizdan so‘ng, u “ko‘rib chiqilayotgan” (processing) holatiga o‘tadi. Bu jarayonda brokerning moliya bo‘limi sizning so‘rovingizni tasdiqlaydi. Bu odatda bir necha soat ichida bajariladi (ko‘pi bilan 1 ish kunigacha). So‘rov tasdiqlangach, pul tanlagan usulingiz bo‘yicha jo‘natiladi va yuqorida aytib o‘tilgan vaqt oralig‘ida sizga yetib keladi.

Muhim eslatmalar:

• Yechim usuli cheklovi: Odatda brokerlar faqat mijozning o‘z nomiga pul yechib beradilar. Ya’ni, sizning nomingizdagi karta/hamyonga yechish mumkin, boshqa shaxsning hisobiga emas. Bu “uchinchi shaxs foydasiga to‘lov taqiqlanadi” degan qoidada aks etgan. Shu sabab, depozit qaysi usulda kiritilgan bo‘lsa, yechim ham shu usulga, shu nomga qilinadi.
• Minimal va maksimal yechish miqdori: Minimal yechish summasi odatda $10 yoki $1 atrofida (usulga bog‘liq – masalan, bank o‘tkazmasi uchun minimum yuqoriroq bo‘lishi mumkin). Maksimal miqdor bo‘yicha cheklov yo‘q, lekin agar juda katta summani (masalan, $100,000) chiqarish kerak bo‘lsa, ehtimol bir necha bo‘lib-bo‘lib so‘rov berilishi mumkin yoki qo‘shimcha tekshiruv bo‘lishi mumkin.
• Konvertatsiya: Agar sizning hisob valyutangiz USD bo‘lib, lekin siz yechmoqchi bo‘lgan vosita boshqa valyutada bo‘lsa, masalan USD-da, bo'lsa Markaziy bank kursi bilan O'zbek sumiga mos ravishda konvertatsiya qilinadi. Yechishda ham, bank yoki to‘lov provayderining kursi bo‘yicha ayirboshlash bo‘lishi mumkin.
• Soliq va qonuniylik: Broker sizdan yechib olingan mablag‘ uchun hech qanday soliq ushlab qolmaydi (bu haqida keyingi bo‘limda soliqqa tortish masalasini ko‘rib chiqamiz). Sizga to‘lanadigan summa – bu sizning sof foydangizdir. Kelgusida yutuqlaringiz bo‘yicha O‘zbekiston qonunchiligiga muvofiq soliq majburiyatlari bo‘lishi mumkin, bu masalaga alohida e’tibor berish kerak bo‘ladi.

Quyida depozit va yechib olishning ba’zi ommabop usullarini jadval ko‘rinishida keltiramiz:

Tranzaksiya usuli	Depozit muddati	Depozit komissiyasi	Yechish muddati	Yechish komissiyasi
Visa/Mastercard kartasi	Deyarli darhol	0% – 1% (mintaqaga bog‘liq)	2 daqiqa – 5 kungacha	~2.5% (min. $2)
Bank o‘tkazmasi	2-3 ish kuni	0% (bank komissiyasi bo‘lishi mumkin)	2-5 ish kuni	0% (banklar komissiyasi alohida)
WebMoney hamyon	Bir zumda	0% (yoki bonus bilan qoplanadi)	Bir zumda	0.8% (min. $1-$2)
Skrill/Neteller	Bir zumda	0% (yoki juda kichik)	Bir zumda	~1%
Humo va Uzcard	Bir zumda	0%	Bir zumda	~1%
VLoad voucher	Bir zumda	0% (5% bonus bilan)	N/A (faqat to‘ldirish)	N/A ([Hisobni to‘ldirish va pullarni yechib olish

Izoh: Yuqoridagi ma’lumotlar o‘rtacha ko‘rsatilgan. Eng rasmiy ma’lumot uchun har doim rasmiy Libertex Payment Methods sahifasiga murojaat qiling.

O‘zbekistondagi treyderlar uchun treyding savdo imkoniyatlari juda keng. Har qanday moliyaviy bozorda bo‘lgani kabi, Forex savdosida ham daromad imkoniyati bilan birga jiddiy xatarlar (risklar) mavjud. Muvaffaqiyatli treyderlar asosan risklarni samarali boshqara olganlari tufayli daromad qiladi. Shuning uchun Forex faoliyat yuritishda risk-menejmentga alohida e’tibor qaratish zarur. Quyida Forex savdosida risklarni boshqarish bo‘yicha bir qator muhim maslahatlar va qoidalarni keltiramiz.

1. Har doim aniq reja va strategiya bilan savdo qiling: Bozorda tasodifan yoki “sezgi”ga tayanib pozitsiya ochish yomon g‘oya. Kirish va chiqish nuqtalari oldindan belgilangan savdo strategiyangiz bo‘lsin. Qachon foyda olishingiz va qachon zararni to‘xtatishingiz kerakligini oldindan rejalang. Oldindan belgilangan reja sizni hissiyotlarga berilib ketishdan saqlaydi.

2. Stop-Loss va Take-Profit orderlaridan foydalaning: Tajribali treyderlarning asosiy qoidasiga ko‘ra, har bir ochilayotgan pozitsiyaga darhol stop-loss orderini qo‘ying. Stop-loss – bu siz kuta oladigan maksimal zarar darajasi, unga yetganda pozitsiya avtomatik yopiladi. Xuddi shuningdek, foydani muhofaza qilish uchun take-profit orderini ham belgilab qo‘yish mumkin – narx belgilangan foyda darajasiga yetganda avtomatik yopiladi. Bu orderlar bozor kutilmaganda teskariga ketganda sizni yirik zararlardan himoya qiladi va ochko‘zlikka berilib, foydali pozitsiyani qaytarib yubormaslikka yordam beradi. Masalan, har bir treyd uchun stop-lossni shunday qo‘yingki, agar u ishga tushsa ham hisobingizning 2% dan ortig‘i yo‘qolmasin. Bu qoida “2% qoidasi” deb ham yuritiladi va juda samarali.

• Ishonch hosil qilingki, stop-lossni belgilagach, uni keraksiz ravishda uzoqroqqa siljitmaysiz (zarar o‘sib boraverishiga yo‘l qo‘ymang). Stop-loss qo‘yib ham unga rioya qilinmasa, foydasi yo‘q.
• Agar pozitsiya foydaga keta boshlasa, stop-lossni sekin-asta yuqoriroqqa (yoki pastroqqa, short pozitsiyada) ko‘chirib, treyling-stop sifatida foydalaning. Bu erishilgan foydani himoya qilishga yordam beradi.
• Take-profitni ham realistik darajada qo‘ying: juda erta foydani yopib qo‘ymang, lekin haddan tashqari optimistik bo‘lib, bozorda o‘zgarish bo‘lishi ehtimolini ham e’tibordan soqit qilmang.

3. Faqat yo‘qotishga tayyor bo‘lgan summangiz bilan savdo qiling: Bu oltin qoida. Hech qachon hayotingiz uchun muhim bo‘lgan mablag'ni, ijara puli, qarzga olingan pul yoki jamg‘armalarini xavf ostiga qo‘ymang. Forex juda yuqori tavakkalchilikka ega bozor, shuning uchun kiritilgan pulni butunlay yo‘qotish xavfi doimo bor. Shunday holatga tayyor bo‘lish kerakki, agar eng yomon ssenariy ro‘y bersa ham, bu sizning moliyaviy ahvolingizni falokatga olib kelmasligi lozim. Shu sabab, kichik boshlang, foyda ko‘rayotib kapitalingizni oshiring.

4. Kredit yelkasi (leveraj)dan ehtiyotkorlik bilan foydalaning: Forex savdosida brokerlar sizga kredit yelkasi (marja mablag‘idan ko‘proq savdo qilish imkoniyati) taklif etadi. Masalan, Libertex platformasida ba’zi instrumentlar uchun 1:30, 1:50 va hatto 1:500 gacha leveraj mavjud bo‘lishi mumkin. Leveraj foydani ham, zararni ham bir necha barobarga oshiradi. Yangi boshlovchilar juda yuqori leverajdan foydalanmasliklari kerak. Avval leverajsiz yoki kichik leveraj bilan savdo qilib ko‘rib, bozor mexanizmini tushuning. Katta leveraj – ikki uchi o‘tkir tig‘ ekanini unutmaslik lozim. Agar leverajdan foydalansangiz, pozitsiya hajmini kichikroq qiling va marja chaqiruvi (margin call) xavfidan xabardor bo‘ling. Yaxshi brokerlar salbiy balansni himoya qilish tizimiga ega (masalan, Libertex platformasi salbiy balansdan himoya va avtomatik stop-out mexanizmini taklif qiladi), bu sizning qarz bo‘lib qolishingizni oldini oladi, lekin baribir ehtiyot bo‘lish zarur.

5. Portfelingizni diversifikatsiya qiling: Barcha “tuxumlar”ni bitta savatga solmang, degan maqol mazmunida, barcha mablag‘ingizni faqat bitta sdelka yoki bitta aktivga tikib qo‘ymang. Turli instrumentlarda savdo qiling yoki investitsiya qiling. Masalan, faqat EUR/USD ga ishonib qolmasdan, biroz oltin, biroz aksiyalar yoki boshqa valyutalarda ham pozitsiyalar oching. Bu bir bozor o‘zini yomon tutsa, boshqasi qoplay olishi uchun muhim. Libertex platformasi valyutalardan tashqari boshqa bozorlarga ham kirish imkonini berishi – diversifikatsiya qilish uchun yaxshi imkoniyat.

6. Doimo o‘qib-o‘rganishni davom ettiring: Forex bozorida sharoitlar tez o‘zgaradi, yangi strategiyalar, yangi instrumentlar paydo bo‘ladi. Doimo o‘z ustingizda ishlash muhim. Texnik tahlil va fundamental tahlilni o‘rganing, moliya yangiliklarini kuzatib boring. Forex Club platformasida ham o‘zining o‘quv markazi va analitika bo‘limi mavjud (yangiliklar, tahliliy sharhlar). Bu resurslardan foydalanib bilim va ko‘nikmalaringizni oshirib boring. Bepul demo-schet aynan o‘rganish uchun ekanini yodda tuting – yangi o‘rgangan narsalarni avval demo hisobda sinang.

7. Intizom va psixologiyani shakllantiring: Treydingda eng katta dushmanlardan biri – bu treyderning o‘zi, aniqrog‘i, hissiyotlari. Ochko‘zlik, qo‘rquv, ortiqcha ishonch, vahima – bular hammasi noto‘g‘ri qarorlarga olib keladi. Intizom bilan belgilangan strategiyaga amal qiling. Agar bir kuni ketma-ket bir necha zararli trade qilsangiz, tanaffus qiling, asabiy holatda keyingi pozitsiyani ochishga shoshilmang. Treyder psixologiyasi haqida maxsus adabiyotlar mavjud, ular bilan tanishish foydadan holi bo‘lmaydi. Masalan, bir qoidani unutmang: bozorda imkoniyatlar tugamaydi. Agar bugun foydali imkoniyatni o‘tkazib yubordim deb o‘zingizni bosimga olsangiz, bu stress va xato qarorlarga olib keladi. Bozor har kuni, har hafta yangi imkoniyatlarni taqdim etadi – shoshma-shosharlikka hojat yo‘q.

8. Savdo kundaligini yuriting: Tajribali treyderlar o‘z savdo bitimlarini yozib boradigan jurnal (kundalik) yuritadi. Har bir pozitsiya bo‘yicha – qachon ochildi, nega ochildi (qaysi tahlilga asoslandi), natijasi nima bo‘ldi, xatolar va to‘g‘ri tomonlari nima – shularni qayd eting. Vaqt o‘tib bu yozuvlar analiz qilib, o‘z xatolaringizdan va muvaffaqiyatlaringizdan saboq olishingizga yordam beradi. Masalan, haftaning oxirida o‘tgan savdolarni ko‘zdan kechirib, “Nima yaxshi o‘tdi, nima yomon o‘tdi?” degan savolni o‘zingizga bering.

9. Risklarni cheklash vositalari: Agar sizda biror pozitsiya bo‘yicha xatar darajasi yuqori bo‘lsa, siz hedjing kabi usullardan foydalanishingiz mumkin (masalan, qarama-qarshi pozitsiya ochish bilan). Yoki broker taklif qilsa, fors-major voqealariga sug‘urta xizmatlari bo‘lishi mumkin (ayrim brokerlar “AvaProtect” kabi maxsus pullik xizmat bilan ma’lum muddat uchun pozitsiyani zarardan sug‘urta qiladi, ammo Forex Club/Libertex’da bunday funksiya hozircha yo‘q). Shuningdek, negative balance protection borligiga ishonch hosil qiling (baxtga ko‘ra Libertex’da bu bor – balansingizdan ko‘proq qarzga kirib ketmaysiz). Agar biror instrument juda xavfli bo‘lsa (masalan, yangiliklar chiqar paytda juda tebranuvchan – NFP e’lon qilingan payt kabi), o‘sha paytda savdo qilmasdan chetda turish ham riskni cheklashning bir usuli.

10. Savdoni ortiqcha murakkablashtirmang: Ko‘p treyderlar boshida juda ko‘p indikatorlar, murakkab signallar va robotlarga ishonib ketadilar. Aslida, risklarni boshqarishning eng yaxshi usullaridan biri – soddalik. Tushunarli bo‘lgan bir necha indikator yoki uslubni tanlab, o‘sha bo‘yicha ishlang. Juda ko‘p faktorlarni hisobga olishga urinish chalkashlikka olib keladi va xatolar ehtimolini oshiradi. Ayniqsa risk-menejment qoidalariga rioya qilish osonroq bo‘ladi, agar strategiyangiz sodda bo‘lsa.

Yuqoridagi maslahatlardan ko‘rinib turibdiki, Forex savdosida risklarni minimallashtirish va nazorat qilish muvaffaqiyat kalitidir. Professional treyderlar quyidagi qisqa qoidalarga doimo amal qilishadi: stop-lossdan foydalaning, take-profit bilan foydani mahkamlang, faqat yo‘qotishga tayyor bo‘lgan summani xavf ostiga qo‘ying, kredit yelkasini me’yorida qo‘llang. Ushbu tamoyillar yangi boshlovchi uchun boshida biroz murakkab ko‘rinishi mumkin, lekin ularni odatga aylantirsangiz, savdo jarayoningiz ancha xotirjam va barqaror kechadi.

Misol orqali tushuntirish: Tasavvur qiling, sizda $1000 depozit bor. Siz EUR/USD bo‘yicha pozitsiya ochmoqchisiz. Agar siz risk-menejment qoidalariga amal qilsangiz, bitta treydga maksimal xavf – $20 (2%) deb belgiladingiz. Demak, siz stop-lossni shunday darajaga qo‘yishingiz kerakki, u ishga tushganda ~$20 zarar bo‘lsin. Agar 1 lot 100,000 EUR/USD (Forex bozorida) bo‘lsa, $20 zarar taxminan 20 pips (0.0020)ga teng (1 pip ≈ $1 bo‘lishi uchun siz taxminan 0.1 lot savdo qilishingiz mumkin). Shunday qilib siz leverajni va lot hajmini sozlab, stop-lossni masalan, 1.1000 dan 1.0980 ga (20 punkt pastga) qo‘ysangiz, qoidaga rioya qildingiz. Agar savdo sizning foydangizga ketsa, va siz foyda ko‘rsangiz (masalan, 1.1040 gacha o‘sdi), sizning take-profit ishga tushib $40 foyda qildiradi – bu siz ko‘zlagan riskdan 2 barobar ko‘p, ya’ni risk/foyda nisbatini 1:2 qildingiz, bu ham yaxshi amaliyot. Bunday yondashuv tizimli ravishda foyda keltiradi, chunki hatto savdolar yarmisi noto‘g‘ri chiqsa ham, foydali bitimlardan olganingiz zararli bitimlarni qoplaydi.

Xulosa: Forexda risklarni boshqarish – bu ko‘pincha texnik bilimlardan ham muhimroq jihat. Chunki intizomli va ehtiyotkor treyder hatto o‘rtacha strategiya bilan ham uzoq muddatda foyda qila oladi, lekin intizomsiz treyder eng yaxshi strategiyani ham bankrot qilishga qodir. Shunday ekan, boshidanoq o‘zingizga to‘g‘ri treyderlik odatlarini shakllantiring va yuqoridagi maslahatlarni har bir savdo sessiyasida yodingizga solib turing.

Libertex orqali investitsiya qilish imkoniyatlari

Forex Club kompaniyasining Libertex platformasi nafaqat qisqa muddatli forex savdosi uchun, balki uzoq muddatli investitsiyalar va moliyaviy bozorlarga sarmoya kiritish uchun ham keng imkoniyatlar taqdim etadi. Ushbu bo‘limda biz Libertex orqali mavjud bo‘lgan investitsiya yo‘nalishlari, instrumentlar turlari va qo‘shimcha xizmatlar haqida so‘z yuritamiz.

1. Valyuta bozorida investitsiya (Forex): Albatta, Libertex platformasining asosiy yo‘nalishi – valyuta juftliklari savdosi. Platformada EUR/USD, GBP/USD, USD/JPY kabi major (asosiy) juftliklardan tortib, USD/TRY (dollar/turkiya lirasi), USD/RUB (dollar/rubl) yoki EUR/PLN kabi ekzotik juftliklargacha ko‘plab variantlar mavjud. Treyderlar ushbu valyutalardagi kurs farqlaridan foyda olishga harakat qilishadi. Investitsiya qilish atamasi forex uchun shartli qo‘llansa-da, ba’zi treyderlar uzoq muddatli tendensiyalarni o‘ynab, oylar yoki yillar davomida pozitsiyani ushlab turish orqali valyuta kurslaridagi o‘zgarishlardan foyda olishadi. Libertex platformasi bunga imkon beradi, chunki unda swap foizlari ham nisbatan raqobatbardosh.

2. Aktsiyalar va fond bozori investitsiyalari: Libertex orqali kompaniyalar aksiyalariga ham sarmoya kiritish mumkin (CFD shaklida). Platformada dunyoning eng yirik kompaniyalari aksiyalarining narxiga savdo qilish mumkin: Apple, Amazon, Google (Alphabet), Facebook (Meta), Tesla, Microsoft va boshqalar kabi AQSh texnologik gigantlari, shuningdek Coca-Cola, Boeing, JPMorgan kabi an’anaviy soha liderlari aksiyalari mavjud. Bundan tashqari, Yevropa va Osiyo kompaniyalari (masalan, BMW, Alibaba) ham bo‘lishi mumkin. Aksiyalar CFD savdosi orqali siz o‘sha aksiyani jismonan sotib olmasdan, uning narx dinamikasidan foyda ko‘rishingiz mumkin. Libertex platformasi aksiyalar bozoriga kirishni ancha osonlashtiradi, chunki odatda fond bozorida savdo qilish uchun katta sarmoya va alohida brokerlik hisobi talab qilinadi. Bu yerda esa kichik summalar bilan Apple aksiyalarining hatto bir ulushini (0.1, 0.01 qismi) savdo qilishingiz mumkin. Aksiyalar investitsiyasi uzoq muddatli qiymat o‘sishiga ishonib kiritilsa, dividend to‘lovlari ham CFD orqali hisobga olinadi (broker sizga dividend miqdorini balansga qo‘shadi yoki aksincha, short pozitsiyada bo‘lsangiz balansdan yechadi).

3. Indekslar: Fond bozori indekslari – bu bir guruh aksiyalarning umumiy ko‘rsatkichi. Libertex’da mashhur indexlar bilan ham savdo qilish imkoniyati mavjud. Misol uchun, S&P 500 (AQShning 500 yirik kompaniyasini o‘z ichiga oladi), Dow Jones 30, Nasdaq 100, DAX 30 (Germaniya), FTSE 100 (Britaniya), Nikkei 225 (Yaponiya) va boshqalar kabi indekslar bo‘yicha CFD savdo qilishingiz mumkin. Indekslarga sarmoya kiritish – bu yakk individual aksiyalarga qaraganda xavfning bir oz diversifikatsiya qilingan shaklidir, chunki bir kompaniya emas, balki bozordagi umumiy trendga pul tikasiz. Masalan, agar siz AQSh bozoriga ishonchingiz komil bo‘lsa, S&P 500 indeksini sotib olishingiz mumkin – bu indeks o‘sib borsa, siz foyda ko‘rasiz. Indekslar odatda uzoq muddatda o‘sishga moyil (iqtisodiyot o‘sishi bilan birga), shu bois ko‘plab investorlar indekslarga pul tikadi. Libertex ushbu jarayonni soddalashtiradi va kichik summalar bilan ham indekslar savdosini boshlash imkonini beradi.

4. Tovar va xomashyo bozori (commodities): Libertex platformasi orqali turli xom ashyo va tovarlar narxlarida ham savdo qilish mumkin. Ularga misollar:

• Qimmatbaho metallar: Oltin va kumush eng mashhur metallar. Bundan tashqari, ba’zi platformalarda platina, palladiylar ham bor. Oltin investitsiyasi ayniqsa noaniqlik davrida mashhur, chunki oltin odatda xavfsiz aktiv (safe haven) sifatida ko‘riladi. Libertex’da oltin narxining oshishi yoki pasayishiga pul tikib foyda ko‘rishingiz mumkin.
• Energetika resurslari: Neft (Brent, WTI) va tabiiy gaz narxlari bo‘yicha savdo ochish mumkin. Masalan, neft narxi o‘sishini kutayotgan bo‘lsangiz – uzun (long) pozitsiya, pasayishini kutayotgan bo‘lsangiz – qisqa (short) pozitsiya ochasiz. Neft bozori juda tebranuvchan bo‘lib, treyderlarga qisqa muddatda ham katta imkoniyatlar beradi, lekin xavfi ham yuqori. Libertex bu bozorda ham ishtirok etish uchun oddiy interfeys taklif qiladi.
• Qishloq xo‘jaligi tovarlari: Ba’zi brokerlar bug‘doy, makkajo‘xori, qahva, paxta, kakao kabi tovarlar bo‘yicha CFDlarni ham taklif etadilar. Libertex’ning instrumentlar ro‘yxatida "Soft Commodities" bo‘limida qishloq xo‘jaligi mahsulotlari ham bo‘lishi mumkin. Bu bozorlarda ham fundamental omillar (hosil, ob-havo, global talab) narxlarga ta’sir qiladi va treyderlar bundan foyda ko‘rishi mumkin.

5. Kriptovalyutalar: So‘nggi yillarda eng ommalashgan bozor – bu kriptovalyuta bozori. Libertex platformasi kripto aktivlar bilan savdo qil ishni qullab-quvvatlaydi. U yerda Bitcoin (BTC), Ethereum (ETH), Litecoin (LTC), Ripple (XRP), Bitcoin Cash, EOS, Cardano va boshqa mashhur kriptovalyutalar bo‘yicha CFDlar mavjud. Aslida, Libertex platformasi 2017-yildan boshlab kriptovalyutalar savdosini yo‘lga qo‘ygan va o‘sha paytda kripto bozorida yetakchi brokerlardan biriga aylangan. Kriptovalyutalar juda katta tebranishga ega – kuniga 5-10% o‘zgarishlar oddiy hol. Bu bir tomondan katta foyda imkonini beradi. Libertex orqali kripto savdosi qilish uchun odatda traditional birjalarga qaraganda oson – siz shunchaki qimmatli qog‘oz kabi sotib olib-sotasiz, alohida kripto hamyonlar yaratish shart emas. Biroq, eslatma: ba’zi kriptovalyuta CFD savdolarida hafta oxiri ham bozor ishlashi mumkin (chunki kripto bozor global 24/7 ochiq). Libertex platformasida ham kripto savdosi dam olish kunlari ham davom etaveradi.

6. ETF (Exchange Traded Funds): Libertex instrumentlari orasida ETF lar ham borligi keltirilgan. ETF – bu fond birjalarida savdo qilinadigan jamg‘arma fondlari bo‘lib, ichida turli aktiv bo‘ladi. Misol uchun, SPY – S&P 500 indeksining ETFi, yoki GLD – oltin narxiga bog‘langan ETF. Libertex ushbu ETFlarning narxlari bo‘yicha ham savdo qilishi mumkin. ETF lar investorga ma’lum bir sektor yoki indeksga sarmoya kiritishni soddalashtiradi. Masalan, neft sanoatiga ishonchingiz komil bo‘lsa, to‘g‘ridan-to‘g‘ri neft kompaniyalari aksiyalari bilan ovora bo‘lish o‘rniga, ularning ETFini olishingiz mumkin.

7. Libertex “Tayyor yechimlar” (Model portfellari va investitsiya g‘oyalari): Forex Club rasmiy saytida “Tayyor yechimlar” bo‘limi mavjudligi ko‘rsatilgan. U yerda model portfellari va investitsiya g‘oyalari haqida ma’lumotlar beriladi. Bu nimani anglatadi?

• Model portfellari: Kompaniya tahlilchilari tomonidan tuzilgan aktivlar portfellaridir. Masalan, “Texnologiya sektori portfeli” – uning Apple, Microsoft, Google kabi aksiyalar bo‘lishi mumkin. Yoki “Defensiv portfel” – tarkibida oltin, himoya aksiyalari, obligatsiyalar bo‘lishi mumkin. Forex Club bunday model portfellarga sarmoya kiritishni tavsiya qilib, ularni Libertex orqali bitta paket sifatida taklif qilishi mumkin. Bu investorlar uchun tayyor diversifikatsiya qilingan yechim bo‘ladi.
• Investitsiya g‘oyalari: Bu bo‘limda muayyan bir voqea yoki trendga asoslangan investitsiya takliflari e’lon qilinadi. Masalan, “Yashil energetikaga investitsiya” g‘oyasi – shu sohaga aloqador aksiyalarni sotib olish targ‘ib qilinadi (Tesla, SunPower, First Solar va hokazo). Yoki “Post-pandemiya turizm sektori o‘sishi” g‘oyasi – turli kompaniyalar aksiyalarini olish g‘oyasi kabi. Bu g‘oyalar qisqa tavsif, asos va tavsiya qilingan instrumentlar ro‘yxati bilan beriladi. Libertex platformasida investitsiya g‘oyasida tilga olingan instrumentlarni osongina topib savdo qilish mumkin.

8. Uzoq muddatli vs qisqa muddatli investitsiya: Libertex platformasidan ikki xil uslubda foydalanish mumkin – aktiv treyding (kunda-ko‘p savdo, qisqa muddatli) va passiv investitsiya (uzoq muddatli). Ba’zi foydalanuvchilar Libertex’ni qisqa muddatli narx farqlaridan foyda olish uchun ishlatsa, boshqalar oylar-yillar davomida investitsiya sifatida ushlab turishlari mumkin. Masalan, siz Apple aksiyasini Libertex orqali sotib olib, uni bir necha oy ushlab, anchagina qimmatlaganda sotasiz – bu investitsiya yondashuvi bo‘ladi. Shu jarayonda sizga kompaniya dividendlari ham to‘lanadi (CFD shaklida balansingizga tushadi). Yoki siz Bitcoinni 2 yil ushlab, narx oshganda sotasiz. Libertex bunga yo‘l qo‘yadi, faqat ba’zi hollarda uzoq muddat ochiq pozitsiya uchun swap manfiy bo‘lishi mumkin, uni ham hisobga olish kerak.

9. Kopiyalash va ijtimoiy savdo (copy trading): Ba’zi brokerlar boshqalarning savdolarini avtomatik ko‘chirish imkoniyatini beradi. Forex Club/Libertex platformasida bunday xizmat yaqqol e’lon qilinmagan, ammo ba’zi tashqi xizmatlar yordamida yoki MetaTrader platformasida signal xizmati orqali bu ishni qilish mumkin. Ammo rasmiy ravishda, Libertex platformasining o‘zida copy-trading funksiyasi yo‘q. Shunday bo‘lsa-da, “Libertex Portfolio” degan tushunchaga duch kelish mumkin (hatto qidiruv natijasida "Регистрация Libertex Portfolio" degan sahifa chiqdi). Bu, ehtimol, investitsion akkaunt yoki portfel tuzish bo‘limi bo‘lishi mumkin. Lekin aniq ma’lumot uchun Forex Club saytida yangiliklarni kuzatish lozim.

10. Kichik summalar bilan investitsiya: Forex Club/Libertex’ning katta afzalliklaridan biri – kichik boshlang‘ich kapital bilan jahon bozorlariga kirish imkoniyati. Avvallari, xalqaro aksiyalarga yoki oltin, neftga sarmoya kiritish uchun minglab dollar talab qilingan bo‘lsa, hozir Libertex orqali atigi bir necha o‘n dollar bilan ham ushbu aktivlarda pozitsiya ochish mumkin. Misol uchun, Google aksiyasining joriy narxi $2800 atrofida bo‘lsa ham, Libertex sizga uning 0.01 ulushini $28 bilan sotib olish imkonini berishi mumkin (leverajdan foydalansangiz, bundan ham kamga). Bu moliyaviy inklyuzivlikni ta’minlaydi – ya’ni, katta mablag‘i bo‘lmaganlar ham investitsiya boshlashlari mumkin.

11. Investitsiya va soliqqa tortish: Libertex orqali qilingan investitsiyalar bo‘yicha daromadlar ham aslida  real daromad turiga kiradi (bu haqida keyingi bo‘limda batafsil). Uzoq muddatli investitsiyalardan olgan foydangiz ham yil yakunida daromad solig‘i sub’ekti hisoblanadi. Biroq, soliq masalasi investitsiya imkoniyatlaridan to‘siq bo‘lmasligi kerak – faqatgina u haqida xabardor bo‘lib, kerakli hisobotlarni topshirish esda tutilsa bo‘lgani.

12. O‘zbekistondagi investorlarga alohida imkoniyatlar: O‘zbekiston bozorida aksiyalar yoki valyutalar bilan savdo qilish hali to‘liq rivojlanmagan. Mahalliy fond birjasida bir necha o‘n kompaniya aksiyalari bor, xolos. Shuning uchun Libertex kabi platformalar orqali xalqaro bozorlarga chiqish – bu o‘zbek investorlari uchun juda katta imkoniyat. So‘nggi paytlarda O‘zbekistonda ham investitsiyaga qiziqish ortmoqda, ayniqsa xorijiy aksiyalar va kriptoaktivlarga. Libertex ushbu ehtiyojni qondira oladigan vosita bo‘lib xizmat qilmoqda.

Investitsiya imkoniyatlarini keltirish uchun Libertex instrumentlari ro‘yxatidan kichik bir misol jadval ko‘rinishida:

Instrument turi	Misollar (Libertex’da mavjud)	Investitsiya xususiyati
Valyuta juftligi	EUR/USD, USD/UZS (yoki USD/RUB), GBP/JPY, AUD/CAD	Forex savdosi, qisqa va uzoq muddatli trendlar
Aksiya (CFD)	Apple, Tesla, Amazon, Gazprom, Alibaba	Qisqa muddatli treyding yoki dividendli investitsiya
Indeks (CFD)	S&P 500, Nasdaq 100, DAX 30, FTSE 100	Umumiy bozor trendlari, diversifikatsiya
Metallar	Oltin, Kumush	Safe-haven investitsiya, inflyatsiyadan himoya
Energiya	Brent neft, WTI neft, Tabiiy gaz	Global iqtisodiy o‘sish yoki siyosiy xavflarga bog‘liq
Qishloq xo‘jaligi	Bug‘doy, Qahva, Shakar (CFD shaklida)	Ob-havo va global talab omillari ta’sirida
Kriptovalyuta	Bitcoin, Ethereum, Ripple, Litecoin, Dogecoin	Juda yuqori volatillik, yuqori risk/foyda
ETF	SPY (S&P 500 ETF), GLD (Oltin ETF), QQQ (Nasdaq ETF)	Passiv indeks investitsiyasi, muayyan sektorga sarmoya

Ko‘rinib turibdiki, Libertex platformasi orqali deyarli barcha asosiy moliyaviy bozor segmentlarida faoliyat yuritish mumkin. Bu bir joyning o‘zida “multi-aktiv” platforma bo‘lib, forexdangina emas, balki boshqa investitsiya sohalaridan ham foyda olish imkonini beradi.

Ta’kidlash joiz: CFD (Contract for Difference) instrumentlari orqali investitsiya qilsangiz, siz aktivning o‘zini egasi bo‘lmaysiz, balki faqat narx farqidan foyda ko‘rasiz. Bu qisqa muddatli savdoda yaxshi, lekin agar siz haqiqiy aksiyalarni uzoq muddat egalik qilishni istasangiz (masalan, aksiyadorlik huquqlaridan foydalanish uchun), Libertex buning uchun emas – u aynan CFD treyding platformasidir. Biroq, ko‘p hollarda investorlar aynan narx o‘sishi va dividendlardangina manfaat ko‘radilar, shuning uchun CFD bu ehtiyojni qondiradi.

Xulosa qilib aytganda, Libertex platformasi O‘zbekistonlik investor va treyderlarga global moliya bozoriga keng eshik ochadi. “Libertex Uzbekistan” deya atash mumkin bo‘lgan bu imkoniyat orqali siz dunyoning istalgan burchagidagi bozorlarga uyingizdan turib sarmoya kiritishingiz mumkin. Bu – ilgari tasavvur qilish qiyin bo‘lgan holat edi. Endi esa texnologiya va integratsiya tufayli, O‘zbekistonlik yosh mutaxassis yoki tadbirkor ham Apple aksiyalaridan tortib, oltin narxigacha bo‘lgan aktivlarda o‘z jamg‘armasini o‘stirish imkoniyatiga ega.

O‘zbekistonda Forex bozorining huquqiy holati va soliqqa tortish

Forex va umuman onlayn treyding bo‘yicha xizmatlar O‘zbekiston uchun nisbatan yangi tushuncha. Mamlakatimizda valuta savdosi bo‘yicha xalqaro platformalarga kirish imkoniyati mavjud bo‘lsa-da, ularning huquqiy maqomi va soliq masalalari ko‘pchilik uchun noaniq bo‘lishi mumkin. Ushbu bo‘limda O‘zbekistonda Forex bozorining huquqiy holati (ya’ni, qonuniy maqomi va tartibga solinishi) hamda treyderlarning daromadlarini soliqqa tortish masalalarini ko‘rib chiqamiz.

Forex bozorining O‘zbekistondagi huquqiy maqomi

O‘zbekiston Respublikasida Forex bozorini bevosita tartibga soluvchi maxsus qonun yoki hukumat qarori hozircha mavjud emas. Ya’ni, “Forex treyding” tushunchasini to‘g‘ridan-to‘g‘ri tilga oluvchi rasmiy qonunchilik haligacha shakllanish jarayonida. Biroq, bu Forex savdosi noqonuniy degani emas – aksincha, hozirgi paytda chet el brokerlari xizmatlaridan foydalanish fuqarolar uchun ochiq va ruxsat etilgan holat hisoblanadi.

O‘zbekistonda moliya bozorini tartibga soluvchi asosiy organ – Kapital bozorini rivojlantirish agentligi (2019-yilda tashkil etilgan) hamda qisman Markaziy Bank va Moliya vazirligi hisoblanadi. Ushbu agentlik mahalliy fond bozori (aksiyalar, obligatsiyalar) va qimmatli qog‘ozlar bilan ishlaydi. 2022-2023 yillarda ayrim manbalarda forex va xalqaro bozorlar bo‘yicha qonunchilikni ishlab chiqish haqida fikrlar bildirilgan bo‘lsa-da, hali aniq chora-tadbirlar qabul qilingani yo‘q.

Mahalliy forex brokerlari: Ayni damda O‘zbekistonda mahalliy yuridik shaxs sifatida faoliyat yurituvchi Forex brokerlari deyarli yo‘q. Ya’ni, O‘zbekistonda litsenziya olib, fuqarolarga valyuta savdosini taklif qiladigan broker tashkilot mavjud emas yoki juda kam. Shuning uchun O‘zbekistonlik treyderlar chet el (offshore yoki xorijiy) brokerlar bilan ishlashadi. Masalan, Forex Club/Libertex ham rasmiy ravishda Sent-Vinsent va Grenadin orollarida ro‘yxatdan o‘tgan kompaniya (offshore)  va Belarusda tartibga solingan. Demak, u O‘zbekistonda lokal litsenziyaga ega emas – chunki hozircha bunday litsenziya beruvchi organ ham yo‘q. Bu holat qonuniy jihatdan shunday tushuntiriladi: O‘zbekiston qonunchiligi chet el brokerida hisob ochib, savdo qilishni taqiqlamaydi, shu bilan birga o‘zi tartibga ham solmaydi.

Taqqoslash uchun, masalan, Rossiya Federatsiyasida 2016-yilda forex brokerlari faoliyatini tartibga soluvchi qonun qabul qilingan edi va har bir broker Markaziy Bankdan litsenziya olishi talab qilingan edi. O‘zbekistonda bunday maxsus qonun yo‘q, demak Rossiyadagi kabi cheklov ham yo‘q. DailyForex kabi nufuzli manbalarning yozishicha: “O‘zbekiston offshor brokerlardan mahalliy litsenziya talab qilmaydi va O‘zbek forex treyderlarining xorijiy brokerlarda hisob ochishiga to‘siq yo‘q”. Bu shuni anglatadiki, O‘zbekistondagi investor erkin ravishda Forex Club/Libertex, yoki FXTM, XM, Exness kabi boshqa xalqaro brokerlarda ro‘yxatdan o‘tib savdo qilishi mumkin.

Huquqiy xavfsizlik masalasi: O‘zbekiston fuqarosi chet el brokeri bilan ishlaganda, u o‘sha brokerning o‘z mamlakatidagi qonunlari va qoidalariga bo‘ysunadi. Misol uchun, siz Libertex platformasida hisob ochsangiz, ular bilan siz imzolagan bitim (Terms & Conditions) Sent-Vinsent va Grenadinlar huquqiy maydonida tuzilgan bo‘ladi. Agar biror nizoli vaziyat (masalan, broker bilan kelishmovchilik) yuzaga kelsa, O‘zbekiston sud tizimi emas, balki broker joylashgan hududdagi arbitraj yoki moliyaviy komissiya hal qiladi. Yaxshiyamki, Forex Club/Libertex 2016-yildan beri Xalqaro Moliyaviy Komissiya a’zosi bo‘lib, mijozlar manfaatlarini himoya qilish tizimi borligini yuqorida aytib o‘tdik. Bu qisman xotirjamlik beradi, chunki FinaCom a’zosi bo‘lgan brokerlar mijozlarga $20,000 gacha kompensatsiya kafolatini beradi agarki, broker tomondan qonunbuzarlik aniqlansa.

Valyutaga oid umumiy qoidalar: O‘zbekiston qonunchiligida valyuta ayirboshlash, xorijiy valuta operatsiyalari bo‘yicha qoidalar mavjud. Ammo ular asosan jismoniy shaxslar va banklarning an’anaviy valyuta almashtirishi, xalqaro pul o‘tkazmalari bilan bog‘liq. Onlayn forex savdosi bu qoidalar doirasiga bevosita kirmaydi, chunki bu yerda gap jismoniy valyutaning harakatlanishi haqida emas, balki shartnoma asosidagi moliyaviy instrumentlar haqida bormoqda. Shunday bo‘lsa-da, treyderlar xorijiy valyuta hisoblarida tranzaksiyalar amalga oshirayotganini unutmaslik kerak (masalan, broker hisobingiz USD yoki EUR bo‘ladi). 2017-yilda valutani erkinlashtirish bo‘yicha islohotlardan so‘ng, fuqarolarga xorijiy valyutada hisob ochish va chet eldan pul o‘tkazmalari olish berish bo‘yicha cheklovlar ancha yumshagan.

Huquqiy tavsiyalar va qonun doirasida, professional darajada yirik summalar bilan ishlamoqchi bo‘lsangiz, kelgusida muammoga uchramaslik uchun quyidagilar tavsiya etiladi:

• Broker tanlashda uning xalqaro nufuzi va regulyatsiyasiga e’tibor bering. (Libertex bu borada fena emas – CySEC litsenziyasi ham bor, FinaCom a’zosi).
• Broker bilan imzolaydigan kelishuvni (foydalanuvchi shartnomasini) diqqat bilan o‘qib chiqing. Bu hujjat siz bilan broker orasidagi barcha munosabatlarni belgilaydi.
• O‘zbekistonda kelgusida agar forex bozoriga oid tartib chiqarilsa, unga rioya qiling. Masalan, agar bir kun kelib “faqat ro‘yxatdan o‘tgan brokerlar bilan ishlash mumkin” degan talab joriy qilinsa, siz ishlayotgan broker ro‘yxatga olinishi kerak bo‘ladi yoki boshqasiga o‘tishingizga to‘g‘ri keladi.
• Yana bir masala, agar siz treyderlikni biznes darajasiga ko‘tarsangiz (masalan, boshqalar mablag‘ini investitsiya qilsangiz yoki o‘quv kurslari o‘tib biznes qilsangiz), buning uchun O‘zbekistonda tadbirkorlik sub’ekti sifatida ro‘yxatdan o‘tish talab qilinishi mumkin. Ammo agar faqat o‘z mablag‘ingiz bilan shug‘ullanayotgan mustaqil treyder bo‘lsangiz, bu tadbirkorlik faoliyati sifatida ko‘rilmaydi.

Forex savdo daromadlarini soliqqa tortish

Soliq masalasi har doim muhim. O‘zbekiston qonunchiligiga ko‘ra, rezident jismoniy shaxslar butun dunyo bo‘ylab topgan daromadlari uchun O‘zbekistonda soliqqa tortiladi. Bu shuni anglatadiki, agar siz Forex savdosi orqali daromad olsangiz (masalan, yil davomida foyda bilan hisobingizdan pul chiqarib bankka oldingiz), texnik jihatdan bu daromadingiz Jismoniy shaxslarning daromad solig‘i (JDSh) sub’ektiga kiradi.

2020-yildan boshlab O‘zbekistonda jismoniy shaxslarning daromad solig‘i flats stavka – 12% etib belgilangani ma’lum. Ya’ni, fuqarolarning mehnat daromadlari ham, boshqa daromadlari ham (ba’zi istisnolar bilan) 12% soliq stavkasiga ega. Forex savdosidan olingan foyda rasmiy jihatdan “boshqa daromadlar” kategoriyasiga kirishi mumkin.

Ammo amaliyotda ko‘p treyderlar bu daromadni davlatga ko‘rsatmayotganlari sir emas – chunki ko‘pincha forexdagi daromadlar norasmiy tarzda chet el hamyonlariga yoki kartalariga tushadi va nazoratdan chetda qoladi. Biroq bu holat qonun nuqtai nazaridan soliqdan bo‘yin tovlash bo‘lishi mumkin. Agar daromadingiz sezilarli bo‘lsa va uni O‘zbekistondagi bankka yoki kartaga muntazam o‘tkazib olsangiz, soliq organlari qachondir buning manbasini so‘rashlari ehtimoldan xoli emas.

Soliq hisobotini taqdim etish: O‘zbekistonda jismoniy shaxslar o‘z daromadlari bo‘yicha odatda soliq deklaratsiyasini topshirishmaydi (faqat chet elda daromad topganlar yoki yil yakunida soliqni qayta hisoblash zarur bo‘lgan holatlar bundan mustasno). Forex daromadi aynan shu chet eldan topilgan daromadga to‘g‘ri keladi. Forexdagi foydangiz kattaroq summaga yetgan bo‘lsa, soliq maslahatchisi yoki yurist bilan maslahatlashib, yillik daromad deklaratsiyasini topshirishingiz mumkin. Hozircha bunday amaliyot keng tarqalmagan.

Soliqni qanday hisoblash mumkin? Tasavvur qiling, yil davomida sizning Libertex hisobingizga kiritgan depozitlaringiz $2000 bo‘ldi, yil oxirida hisobingizdan jami $3000 yechib oldingiz. Demak, $1000 foyda topdingiz (albatta, aniq hisobchilik uchun yil boshidagi va yil oxiridagi balansi va tranzaksiyalar hisobga olinadi). Ushbu $1000 – sizning sof daromadingiz. Uning 12%i – ya’ni $120 – davlatga soliq sifatida to‘lashingiz lozim bo‘lgan summa (agar to‘lashga qaror qilsangiz). To‘lov mehMechanizmi uchun soliq inspeksiyasiga murojaat qilib, deklaratsiya topshirish kerak bo‘ladi.

Hozirgi amaliyot: DailyForex saytida “Forex Brokers in Uzbekistan review” maqolasida muallif: “Men O‘zbekistonda forex daromadlarini soliqqa tortish haqida aniq ma’lumot topa olmadim” deb yozgan. Bu aslida shu mavzuning hozircha noaniqligini ko‘rsatadi. Shunga qaramay, O‘zbekistonda jismoniy shaxslar daromad solig‘i stavkasi 12% ekani qayd etilgan va ehtimol forexdagi foyda ham unga bo‘ysunishi mumkinligi aytilgan. Muallif barcha treyderlarga soliqqa oid masalalarda professional maslahatchi bilan maslahatlashishni tavsiya qiladi.

Soliqni qanday to‘lash aniq emas? Sababi, forexdagi daromad bu rasmiy ish joyidan olinadigan oylik maosh emas, na pensiya yoki dividend. Bu investorlik daromadi. Qolaversa, ko‘p hollarda u chet eldan card yoki elektron hamyon orqali jismoniy shaxsga keladi. Hozirda banklar xorijdan fizik shaxs kartasiga kelgan tushumlarni monitoring qilib, agar yirik bo‘lsa, manbasini so‘rashlari mumkin. Ba’zi hollarda, masalan, $5000 dan ortiq bir martalik tushum bo‘lsa, bank mijozdan so‘rov so‘rashi mumkin (“bu nima puli?” deb). Bunday paytda, to‘g‘risini aytsangiz – forexdan foyda, deyishingiz mumkin. Agar soliqqa oid savol tug‘ilsa, siz soliq to‘laganingizni isbotlash imkoniyatingiz bo‘ladi.

Kelgusida tartibga solish ehtimoli: O‘zbekiston hukumatining moliyaviy bozorlarni liberallashtirish bo‘yicha harakatlaridan kelib chiqib, yaqin kelajakda Forex bozorini tartibga solish yuzasidan qonuniy normalar paydo bo‘lishi mumkin. Bu, masalan, mahalliy brokerlik kompaniyalarini ro‘yxatdan o‘tkazish, jismoniy shaxslarning treydingini qonuniy maqomga keltirish kabi ko‘rinishda bo‘lishi mumkin. Shunday bo‘lgan taqdirda, treyderlar mahalliy broker orqali ishlash imkoniyatiga ega bo‘lishadi (bu qulayroq va ishonchliroq bo‘lishi ham mumkin), lekin ayni paytda davlat nazorati va soliqqa tortilishi ham shaffoflashadi. Hozircha esa, qo‘llaniladigan qoida: “Ta’qiqlanmagan narsa – ruxsat etilgan”. Forex treyding taqiqlanmagan, demak ruxsat etilgan faoliyat.

Summarlash: O‘zbekistonliklar uchun Libertex kabi platformalarda savdo qilish – qonuniy jihatdan mumkin va bundan foydalanishadi. Bu faoliyatni rasmiy tusga kiritish va soliqqa tortish masalasi esa haligacha treyderning o‘z mas’uliyatiga qolmoqda. Agar siz forexdan jiddiy daromad qilsangiz, moliyaviy va huquqiy savodxonlik nuqtayi nazaridan, uni qanday deklaratsiya qilish va soliqlarini to‘lash borasida oldindan rejaga ega bo‘ling. Bu kelajakda kutilmagan tekshiruv yoki savollarda xotirjam bo‘lishingizni ta’minlaydi.

Yakuniy qilib aytganda, O‘zbekistonda Forex bozorining huquqiy holati hozircha “bo‘sh hudud” (siviye zona) deyishimiz mumkin. Bu bir tomondan erkinlik beradi, ikkinchi tomondan himoyasizlik ham. Shuning uchun, ishonchli broker tanlash, o‘z huquq va majburiyatlaringizni bilish, hamda soliq qonunchiligiga befarq bo‘lmaslik – treyder uchun muhim vazifalardir.

Savollar va javoblar (FAQ)

Savol: Forex Club va Libertex nima va ular qanday bog‘liq?
Javob: Forex Club – 1997-yilda tashkil topgan xalqaro brokerlik kompaniyalar guruhi bo‘lib, u valyuta va moliya bozorlarida treyding xizmatlarini ko‘rsatadi. Libertex esa Forex Club tomonidan ishlab chiqilgan onlayn savdo platformasi va savdo nomi. Ya’ni, Libertex – Forex Club’ning mahsuloti. Forex Club brokeri Libertex platformasi orqali mijozlarga turli aktivlar bilan savdo qilish imkonini beradi. Masalan, siz Forex Club’da hisob ochasiz va Libertex platformasida savdo qilasiz. Bu ikkalasi shu tariqa o‘zaro bog‘liq: Forex Club (yoki FXClub) – kompaniya, Libertex – uning savdo maydonchasi.

Savol: Libertex platformasida qanday ro‘yxatdan o‘tish (registratsiya) qilinadi?
Javob: Ro‘yxatdan o‘tish uchun Forex Club yoki Libertex’ning rasmiy veb-saytiga (forexclub.org yoki libertex.org) kiring. Bosh sahifada “Ro‘yxatdan o‘tish” (Forex registratsiya) tugmasini bosing. Elektron pochta manzilingizni va parolni kiriting (yoki ijtimoiy tarmoqlar orqali ro‘yxatdan o‘ting). So‘ng emailga kelgan tasdiqlash havolasini bosing. Shundan keyin shaxsiy kabinetga kirib, kerak bo‘lsa, shaxsiy ma’lumotlaringizni to‘ldirasiz. Ro‘yxatdan o‘tish jarayoni oddiy va tez – bir necha daqiqa ichida Forex akkauntingiz tayyor bo‘ladi.

Savol: Libertex mobil ilovasini telefon va kompyuterga qanday yuklab olsam bo‘ladi?
Javob: Libertex mobil ilovasi Android va iOS qurilmalari uchun mavjud. Android telefoniga yuklab olish uchun Google Play Marketdan “Libertex” ilovasini topib o‘rnatasiz (Libertex skachat qilish). iPhone uchun App Store’dan “Libertex: Trading” ilovasini yuklab olasiz. Ilovani o‘rnatgach, avval ro‘yxatdan o‘tgan login (email) va parolingiz bilan tizimga kirasiz. Agar siz kompyuterda maxsus dasturdan foydalanmoqchi bo‘lsangiz, Libertex’ning Windows yoki MacOS uchun desktop versiyasini rasmiy sayt orqali yuklab olishingiz mumkin. Rasmiy saytda “Libertex skachat kompyuter uchun” degan bo‘limdan Windows .exe faylini yoki Mac .dmg faylini ko‘chirib olib, o‘rnatasiz. Lekin kompyuterda dastur o‘rnatmasdan ham, oddiy brauzer orqali libertex.org saytida platformaga kirishingiz mumkin.

Savol: Shaxsiy kabinetga (Forex hisobiga) kirish uchun har safar saytga borishim kerakmi?
Javob: Yo‘q, har safar saytga borish shart emas. Agar siz mobil ilovada bo‘lsangiz, ilovani ochganda avtomatik tarzda login holatingiz saqlanib turadi (agar chiqib ketmasangiz). Kompyuter dasturida ham bir marta login bo‘lgach, u eslab qoladi. Brauzerda ishlatayotganda ham, agar “mendan eslab qolish” belgisini qo‘ysangiz, keyingi kirishlaringiz osonroq bo‘ladi. Shaxsiy kabinetga kirish uchun rasmiy saytning yuqori o‘ng burchagidagi “Kirish” tugmasini ham qo‘llashingiz mumkin. Unutmang, login uchun Forex Login ma’lumotlari – ya’ni, email va parolingiz kerak bo‘ladi.

Savol: Libertex platformasida qanday aktivlar bilan savdo qilish mumkin?
Javob: Libertex ko‘p sonli moliyaviy instrumentlarni taklif etadi. Jumladan:

• Valyuta juftliklari (Forex) – masalan, EUR/USD, GBP/USD, USD/JPY kabi.
• Aktsiyalar – Apple, Google, Tesla, Gazprom va boshqa xalqaro kompaniyalar aksiyalari.
• Fond indekslari – S&P 500, Nasdaq, Dow Jones, DAX kabi indekslar.
• Metallar – Oltin, Kumush va boshqalar.
• Energiya resurslari – Brent neft, WTI neft, tabiiy gaz.
• Kriptovalyutalar – Bitcoin, Ethereum, Litecoin va boshqa mashhur kriptoaktivlar.
• ETF va qishloq xo‘jaligi tovarlari (ba’zi variantlarda). Umuman, Libertex haqida ma'lumot sifatida aytish mumkinki, platformada 200+ instrument mavjud va u “multi-asset” platforma hisoblanadi.

Savol: Demo hisob nima va undan qanday foydalanaman?
Javob: Demo hisob – bu virtual pul bilan ta’minlangan mashq hisobi. Libertex’da ro‘yxatdan o‘tganingizda sizga avtomatik tarzda bir demo (o‘quv) va bir real hisob beriladi. Demo hisobdagi virtual balans (masalan, $5000) yordamida bozorda haqiqiy sharoitda savdo qilishni mashq qilishingiz mumkin, lekin foyda ham, zarar ham real bo‘lmaydi. Demo hisobdan foydalanish uchun platformada “Demo” rejimini tanlaysiz (shaxsiy kabinetda almashish tugmasi bor). U yerda istalgan strategiyani sinab ko‘rish, platforma funksiyalarini o‘rganish, savdoga o‘rganish mumkin. Bu xizmat bepul va xavfsiz – real pulingizni xavf ostiga qo‘ymagan holda tajriba orttirasiz.

Savol: Real hisobda savdoni boshlash uchun minimal depozit qancha?
Javob: Libertex platformasida real savdoni boshlash uchun minimal depozit juda past. Asosan $10 yoki $100 atrofida mablag‘ bilan boshlashingiz mumkin. Masalan, Forex Club Libertex saytida hisoblar $10 dan boshlab ochilishi reklama qilingan. Ba’zi to‘lov usullari uchun minimal depozit miqdori farq qilishi mumkin (masalan, bank o‘tkazmasi bilan kamida $100 yuborish tavsiya qilinadi). Lekin umuman olganda, yangi boshlovchi bir necha o‘n dollar bilan ham bozor amaliyotini real his qilish imkoniga ega. Ammo professional va samarali savdo uchun broker ko‘pincha $100 yoki $500 bilan boshlashni tavsiya etadi – bu risk-menejmentni ham qulayroq qiladi.

Savol: Hisobimni qanday to‘ldiraman va daromadni qanday yechib olaman?
Javob: Hisobni to‘ldirish (Forex depozit) uchun shaxsiy kabinetdagi “Hisobni to‘ldirish” bo‘limiga o‘tib, usulni tanlaysiz. O‘zbekiston foydalanuvchilari uchun qulay usullar: Visa/MasterCard kartasi, WebMoney, Skrill, Neteller va bank o‘tkazmasi. Masalan, Visa kartangizdan to‘g‘ridan-to‘g‘ri $50 kiritishingiz mumkin – tranzaksiya bir zumda amalga oshadi. Yoki WebMoney orqali Xalq Banki plastikdan WMZ sotib olib, hisobni to‘ldirishingiz mumkin. Yechib olish uchun ham shaxsiy kabinetda “Mablag‘ni yechish” bo‘limiga kirib, xuddi shu usullarga so‘rov odatda, broker pulni qaysi usulda kiritgan bo‘lsangiz, o‘sha usulda chiqarib beradi. Yechish vaqti tanlagan usulingizga bog‘liq: elektron hamyonlarga bir necha daqiqa ichida keladi, kartalarga 1-2 kun, bank o‘tkazmasi 2-5 kun olishi mumkin. Shuningdek, yechib olishdan oldin hisobingiz verifikatsiyadan o‘tgan bo‘lishi kerakligini yodda tuting.

Savol: Forex savdosidan olgan daromadlarimga soliq to‘lashim kerakmi?
Javob: Rasmiy ravishda, ha. O‘zbekiston qonunchiligiga muvofiq, rezident jismoniy shaxslar o‘zlarining xorijdan oladigan daromadlari uchun 12% daromad solig‘i to‘lashlari kerak. Forex savdosidan topgan foyda ham ushbu toifaga kiradi. Biroq, hozirgi paytda forex daromadlarini deklaratsiya qilish tizimi aniq yo‘lga qo‘yilmagan. Ko‘plab treyderlar amaliyotda soliqqa tortishmaydi, chunki daromad chet eldagi broker hisobida qoladi yoki kichik summalarda olinadi. Agar siz sezilarli daromad olayotgan bo‘lsangiz, qonun oldida xatoga yo‘l qo‘ymaslik uchun yillik soliq deklaratsiyasida ko‘rsatib, belgilangan tartibda solig‘ini to‘lash tavsiya etiladi. Bu borada aniqroq ma’lumotni soliq maslahatchisi bilan aniqlashtirish maqsadga muvofiq.

Savol: Forex treyding O‘zbekistonda qonuniymi?
Javob: Ha, O‘zbekistonda jismoniy shaxslarning forex savdosi bilan shug‘ullanishiga hech qanday taqiqlovchi norma yo‘q. Hozircha forex bozorini tartibga soluvchi maxsus qonun ham qabul qilinmagan, ya’ni huquqiy bo‘shliq mavjud. Bu shuni anglatadiki, O‘zbekistonliklar chet el brokerlarida erkin hisob ochib savdo qilishlari mumkin. Shunchaki, davlat hozircha bu sohaga aralashmayapti. Albatta, bu vaziyat kelajakda o‘zgarishi mumkin (masalan, mahalliy litsenziya berilishi. Ammo ayni damda, Libertex O‘zbekiston treyderlari uchun ochiq va qonuniy platforma hisoblanadi.

Savol: Libertex platformasining afzalliklari nimada?
Javob: Libertex platformasi bir necha afzalliklarga ega:

• Foydalanuvchiga qulay interfeys: Murakkablikdan xoli, hatto yangi boshlovchilar tez o‘rganishi mumkin.
• Ko‘p instrumentlilik: Bitta platformada valyutalar, aksiyalar, kripto va hokazo bilan savdo qilish imkoni.
• Kam komissiya va spredlar: Libertex ko‘pincha nol spred va kichik komissiya modeli bilan ishlaydi, bu esa savdo xarajatlarini pasaytiradi.
• Moslashuvchanlik: Brauzer versiyasi, mobil ilova va desktop dasturi – qaysi biri qulay bo‘lsa, shundan foydalaning.
• Demo hisob: Cheklanmagan muddatga demo hisob bilan mashq qilish imkoniyati.
• Ta’lim va qo‘llab-quvvatlash: Forex Club mijozlari uchun o‘quv materiallari, kundalik tahlil va 24/5 qo‘llab-quvvatlov xizmati mavjud.
• 30 yillik tarixga ega kompaniya va xalqaro mukofotlar – bu platformaning ishonchli ekanligidan darak beradi. Masalan, Libertex bir necha bor “Eng yaxshi savdo ilovasi” nominatsiyasini olgan. Yana bir noyob jihati – Libertex’dagi multiplikator (leveraj) slayderi. Siz savdo ochishda multiplikatorni osongina sozlab, xavf va potentsial foydani boshqarishingiz mumkin. Bularning barchasi Libertex’ni nafaqat professional treyderlarga, balki endi boshlayotgan foydalanuvchilarga ham ma’qul platformaga aylantiradi.

Savol: Libertex orqali kriptovalyutalar sotib olsam bo‘ladimi?
Javob: Ha, Libertex platformasida ko‘plab kriptovalyutalar bilan savdo qilish mumkin. Ammo bu savdo CFD shaklida amalga oshiriladi. Ya’ni, siz to‘g‘ridan-to‘g‘ri masalan, Bitcoin tokenini olishingizdan ko‘ra, uning narxi bo‘yicha kontrakt sotib olasiz. Foyda va zarar ham narx o‘zgarishidan kelib chiqadi. Bu qulay, chunki sizga alohida kripto hamyon kerak emas va short (narx pasayishiga o‘ynash) ham qilishingiz mumkin. Lekin agar siz kriptovalyutani real egalik qilish (masalan, uni o‘z hamyoningizga chiqarish) niyatida bo‘lsangiz, Libertex bunday xizmati yo‘q – buning uchun kripto birjalaridan foydalanish kerak. Libertex’dagi kripto CFD’lar treyding maqsadlari uchun juda mos – platformada Bitcoin, Ripple, Dash va boshqa ommabop kriptovalyutalar bor. Shuningdek, Libertex kripto savdosida ham multiplikator (leveraj) taklif qilishi mumkin, bu bilan ehtiyot bo‘lish lozim (kripto o‘zi ham tebranuvchan aktiv).

Savol: Forex savdosida qancha foyda qilsa bo‘ladi?
Javob: Bu juda sub’ektiv va sizning sarmoyangiz, malakangiz, strategiyangiz va bozor sharoitiga bog‘liq. Forex savdosida cheklanmagan daromad olish mumkin, ammo shu bilan birga katta zarar ko‘rish xavfi ham mavjud. Ba’zi professionallar yillik 20-50% daromad normasi yaxshi natija deb hisoblashadi. Tajribali treyderlar oyiga 5-10% foyda olishni maqsad qilishadi, bu yiliga kümülatif 60-120% bo‘lishi mumkin. Lekin yangi boshlovchilar uchun avval maqsad – kapitalni yo‘qotmaslik va barqarorlikka erishish bo‘lishi kerak. Shundan so‘nggina muntazam foyda haqida o‘ylash mumkin. Forex’da kimdir ming dollarni bir yilda o‘n ming qilishi ham mumkin, lekin boshqa birov bir kunda ming dollarini yo‘qotishi ham mumkin. Shuning uchun, realistik yondashish kerak: boshida kichik % daromadga qoniqib, risk va tajribani boshqaring, keyin oshirib borish mumkin. Forex bu tez boyib ketish sxemasi emas, balki malaka va mehnat talab qiladigan soha.

Savol: Libertex platformasida qaysi tilda xizmat ko‘rsatiladi? O‘zbek tilida bormi?
Javob: Libertex platformasining interfeysi bir nechta tilda mavjud: ingliz, rus, ispan, nemis va boshqalar. Ayni paytda O‘zbek tilida interfeys to‘liq mavjud emas (sayt materiallari qisman tarjima qilingan, lekin platformaning o‘zi asosan inglizcha/ruscha). Forex Club rasmiy saytida O‘zbekcha bo‘lim bor va unda ba’zi ma’lumotlar, yangiliklar tarjima qilingan. Lekin savdo qiluvchi terminallar (Libertex’ning o‘zi, MetaTrader) hali o‘zbek tilini qo‘llab-quvvatlamaydi. Asosan, ko‘pchilik O‘zbek treyderlari rus yoki ingliz tilida foydalanishadi. Yaxshi tomoni – yordam va qo‘llab-quvvatlash xizmati rus tilida ham mavjud, shuning uchun o‘zbek treyderlari muammosiz savol-javob olishi mumkin (hozircha o‘zbek tilida qo‘llab-quvvatlash yo‘q, lekin rus tilida murojaat qilib muammo hal qilish oson). Kelgusida, O‘zbekistondagi auditoriya kengaysa, ehtimol platformaning to‘liq o‘zbekcha versiyasi ham joriy qilinishi mumkin.

Savol: MetaTrader 4/5 platformalaridan ham foydalansam bo‘ladimi Libertex bilan?
Javob: Ha, Forex Club brokeri o‘z mijozlariga faqat Libertex bilangina cheklab qo‘ymaydi. Agar siz klassik MetaTrader 4 yoki MetaTrader 5 platformalarida savdo qilishni istasangiz, Forex Club orqali bu platformalar uchun hisob ochishingiz mumkin. Shaxsiy kabinetda yoki qo‘llab-quvvatlashga murojaat qilib, MT4/MT5 login-parolini olasiz va u yerda savdo qilaverasiz. Libertex va MetaTrader hisoblari o‘rtasida balans o‘tkazish ham mumkin (odatda shaxsiy kabinetda transfer bo‘ladi). Shuni yodda tutingki, Libertex – bu proprietary (o‘ziga xos) platforma va unda spred va komissiya tuzilmasi boshqacha bo‘lishi mumkin, MetaTrader’da esa broker sizga spred + komissiya bilan ishlaydi. Lekin ikkisi ham Forex Club ekotizimining bir qismi, tanlov sizning didingizga bog‘liq. MetaTrader platformalari ko‘proq ilg‘or treyderlar va robotlar (masalan, ekspert maslahatchilar) ishlatmoqchi bo‘lganlar uchun mos.

Savol: Menda savdo davomida muammo yoki savol tug‘ilsa, kimdan yordam so‘rashim mumkin?
Javob: Forex Club (Libertex) mijozlar uchun yordam va qo‘llab-quvvatlash xizmatini taklif qiladi. Siz bir necha yo‘l bilan murojaat qilishingiz mumkin:

• Jonli chat: Rasmiy saytida yoki Libertex platformasining yordam bo‘limida Live Chat mavjud. U yerda savolingizni yozsangiz, operator javob beradi. Rus tilida odatda javob berishlari mumkin.  Qo‘llab-quvvatlash xizmatining rasmiy email manziliga  xat yozishingiz mumkin.
• Telefon: Ba’zi hududlar uchun telefon orqali qo‘llab-quvvatlash raqamlari ham bo‘ladi. Forex Club veb-saytining aloqalar bo‘limidan o‘z mintaqangizga mos raqamni topishingiz mumkin. Ingliz yoki rus tilida qo‘ng‘iroq qilib masalani hal qilishingiz mumkin.
• Ma’lumot bazasi: Shuningdek, FAQ (Tez-tez so‘raladigan savollar) bo‘limi, qo‘llanma maqolalari yoki videodarsliklar ham rasmiy sayt va platformada bor. Ko‘p hollarda oddiy savollarga shu manbalardan javob topasiz. Agar muammo texnik xato yoki hisob bilan bog‘liq bo‘lsa (masalan, depozit tushmay qoldi yoki platforma xatosi), yordam xizmati odatda tez orada hal qiladi. Forex Club uzoq yillik tajribaga ega bo‘lgani uchun mijozlarni qo‘llab-quvvatlash sifati yaxshi deb baholanadi.

Savol: Forex treydingni O‘zbekistonda boshlamoqchiman – nimadan boshlashni tavsiya qilasiz?
Javob: Quyidagi bosqichma-bosqich yo‘l xaritasini tavsiya qilamiz:

1. Ta’lim oling: Avvalo, forex qanday ishlashi haqida nazariy bilimlarga ega bo‘ling. Valyuta juftligi, pip, leveraj, marja, spred kabi tushunchalarni o‘rganing. Forex bo‘yicha qo‘llanmalar yoki onlayn kurslar mavjud. Forex Club’ning o‘z saytida ham boshlovchilar uchun maqolalar bor.
2. Broker va platforma tanlang: Ishonchli broker sifatida Forex Club (Libertex) yaxshi tanlov bo‘lishi mumkin, chunki u yirik va tajribali kompaniya. Platforma sifatida Libertex sodda bo‘lib, boshlash uchun qulay.
3. Hisob oching (demo bilan): Libertex’da demo hisob oching va avval virtual pulda savdoni mashq qiling. Hech bo‘lmasa bir necha hafta demo savdo qiling, shu orada tahlilni, buyurtma berishni, platforma funksiyalarini o‘rganib oling.
4. Reja tuzing: Qaysi aktivlarda savdo qilmoqchisiz, kunlik yoki haftalik maqsadingiz nima – shularni belgilab oling. Masalan, “Men faqat EUR/USD va GBP/USD da savdo qilaman, har kuni 30 daqiqa bozorni kuzataman, trend strategiyasidan foydalangan holda” kabi bir rejangiz bo‘lsin.
5. Kichik real depozit bilan boshlang: O‘zingizni demo hisobda qulay his qilgach, kichik bir depozit (masalan, $50 yoki $100) bilan real savdoni sinab ko‘ring. Bu sizga hissiyotlaringizni boshqarishni o‘rgatadi. Katta summalarga shoshilmang.
6. Risklarni boshqaring: Yuqoridagi risk-menejment maslahatlariga qat’iy amal qiling. Kichik lotlarda savdo qiling, stop-lossdan foydalaning, bitta savdoda hammasini tikmang.
7. Tahlil qiling va takomillashing: Har bir savdoingizni o‘rganing – nimasi to‘g‘ri, nimasi noto‘g‘ri ketdi. Bilimingizni oshirishda davom eting, yangi strategiyalar o‘rganing. Zarurat bo‘lsa, malakali treyderlardan maslahat oling yoki jamoalarga qo‘shiling (masalan, O‘zbekistonda forex forumlari yoki Telegram guruhlari bo‘lishi mumkin).
8. Bosqichma-bosqich o‘sish: Agar vaqt o‘tib barqaror foyda qila boshlasangiz, kapitalingizni oshirishingiz mumkin. Lekin har doim shuni yodda tuting: forexda xavf yuqori, o‘rganish hech qachon tugamaydi.

Bu jarayonda sabr va intizom eng muhim sheriklaringiz bo‘lsin. Shoshilmasdan, xatolardan xulosa chiqarib ishlasangiz, vaqt o‘tib forex treydingidan yaxshi daromad olish imkoniga ega bo‘lasiz. 

Maqolamiz yakunida shuni aytish mumkinki, Forex Club va Libertex O‘zbekiston treyderlari uchun jahon moliya bozorlariga yo‘llanma beruvchi eshik vazifasini o‘tamoqda. Yuqorida keltirilgan ma’lumotlar va ko‘rsatmalar yordamida siz ushbu platformada ro‘yxatdan o‘tishdan tortib, savdo qilish, daromadingizni boshqarish va yechib olishgacha bo‘lgan barcha asosiy jihatlarni bilib oldingiz. Eng asosiysi – bilim va amaliyotni birlashtirib, bosqichma-bosqich harakat qiling. Forexda muvaffaqiyat tilaymiz!